Batin

Skrivena dimenzija postojanja i religije, koja se može shvatiti samo kroz mističnu, intuitivnu disciplinu.

Kada govorimo o batinu ili skrivenom, pritajenom, značenju, neminovno razradi pojma pristupamo u suodnosu sa pojmom koji mu je nasuprotan a to je zahir odnosno očito, vanjsko značenje. Naravno, kada su konkretno batininije u pitanju, među kojima su najeklatantniji primjer ismailije, riječ je o promicateljima skrivenog, pritajenog, dubljeg značenja, do kojeg mogu doprijeti samo vrsni stručnjaci i istinski duhovni pregaoci. Samo batinsko ili skriveno značenje često proturiječi zahirskom odnosno vanjskom, mada će simpatizeri skrivenog značenja insistirati na tome da je riječ o nadopunjujućim a ne proturječnim značenjima. Naravno, upravo zaklanjanje i marginalizacija pozitivne religije ili slova teksta otvara vrata najrazličitijim interpretaticijama koje naprosto ne mogu ničim konkretnim ili opipljivim" biti ukotvljene, budući da je suštinska karakteristika batinizma neuhvatljivost". Usp. Nerkez Smailagić, Leksikon Islama, Svjetlost, Sarajevo, 1990., str. 88.