Slab (da'if) je onaj hadis kojem nedostaje jedan ili više uvjeta sahih hadisa ili hasen hadisa. Hadis može biti slab zbog prekida u senedu ili zbog nekog drugog uzroka. Učenjaci hadisa, fikha i ostali su kazali: „Dozvoljeno je i pohvalno postupiti prema slabom hadisu kada se radi o dobrovoljnim i pohvalnim djelima te nagradi i kazni, osim ako nije izmišljen“. (Ebu Zekerijja Muhjiddin en-Nevevi, el-Ezkar, str. 5)
Obradili smo šesnaest slabih (da'if) hadisa o vrijednosti sure el-Bekare, a govore o tome da osvjetljava kuću u kojoj se uči, da šejtan ne ulazi u kuću zbog njenog učenja tri dana, da je sa svakim njenim ajetom spušteno osamdeset meleka, te da se za njeno učenje dobiva kruna u džennetu. Posljednji ajeti sure el-Bekare su opisani kao ajeti koje Allah voli, da će se zauzimati za svoje učače te da se uče pored mezara.
Neke od tih hadisa ćemo navesti u nastavku.
عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُودٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: لَا أَلْفَيَنَّ أَحَدَكُمْ يَضَعُ إِحْدَى رِجْلَيْهِ عَلَى الْأُخْرَى، يَتَغَنَّى وَيَدَعُ سُورَةَ الْبَقَرَةِ يَقْرَؤُهَا، فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَنْفُرُ مِنَ الْبَيْتِ تُقْرَأُ فِيهِ الْبَقَرَةُ، وَإِنَّ أَصْفَرَ الْبُيُوتِ الْجَوْفُ الصِّفْرُ مِنْ كِتَابِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ.
Od Abdullaha b. Mes'uda, r.a., se prenosi da je Poslanik, s.a.v.s., rekao: Ne bih volio da iko od vas stavi nogu preko noge učeći melodično, a da izostavi suru el-Bekare, jer šejtan zaista bježi iz kuće u kojoj se uči sura el-Bekare i zaista je najsvjetlija kuća ona koja u posljednjoj trećini noći svijetli od Allahove Knjige.[1] (en-Nesai, Sunenu-l-kebir, broj hadisa 10733)
جَرِيرِ بْنِ زَيْدٍ أَنَّ أَشْيَاخَ أَهْلِ الْمَدِينَةِ حَدَّثُوهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قِيلَ لَهُ: أَلَمْ تَرَ ثَابِتَ بْنَ قَيْسِ بْنِ شَمَّاسٍ، لَمْ تَزَلْ دَارُهُ الْبَارِحَةَ تَزْهَرُ مَصَابِيحَ؟ قَالَ: فَلَعَلَّهُ قَرَأَ سُورَةَ الْبَقَرَةِ . فَسُئِلَ ثَابِتٌ، فَقَالَ: قَرَأْتُ سُورَةَ الْبَقَرَةِ.
Džerir b. Zejd prenosi da su mu učenjaci Medine govorili da je Poslanik, s.a.v.s., upitan: Zar nisi vidio kuću Sabita b. Kajsa b. Šemmasa kako je jučer neprestano sijala? Rekao je (Poslanik, s.a.v.s): Vjerovatno je učio suru el-Bekare. Sabit je upitan o tome pa je odgovorio: Učio sam suru el-Bekare.[2] (el-Bagdadi, Fedailu-l-Kur'an, I, str. 229)
عَنْ مَعْقِلِ بْنِ يَسَارٍ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: الْبَقَرَةُ سَنَامُ الْقُرْآنِ وَذُرْوَتُهُ، نَزَلَ مَعَ كُلِّ آيَةٍ مِنْهَا ثَمَانُونَ مَلَكًا، وَاسْتُخْرِجَتْ {اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ} [البقرة: 255] مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ، فَوُصِلَتْ بِهَا، أَوْ فَوُصِلَتْ بِسُورَةِ الْبَقَرَةِ، وَيس قَلْبُ الْقُرْآنِ، لَا يَقْرَؤُهَا رَجُلٌ يُرِيدُ اللهَ والدَّارَ الْآخِرَةَ إِلَّا غُفِرَ لَهُ، وَاقْرَءُوهَا عَلَى مَوْتَاكُمْ.
Ma'kil b. Jesar, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: el-Bekare je vrh i vrhunac Kur'ana, sa svakim njenim ajetom spušteno je osamdeset meleka, a riječi "Allah je - nema boga osim Njega, Živi i Vječni" (el-Bekare: 255), su izvađene ispod Arša i pripojene el-Bekari, a sura Jasin je srce Kur'ana, neće je učiti čovjek želeći Allahovo, dž.š., zadovoljstvo i budući svijet, a da mu neće biti oprošteno, pa je učite svojim umrlim.[3] (Ahmed b. Hanbel, Musned, broj hadisa 20300)
عن الصلصال بن دهمس :اقرؤا سورة البقرة في بيوتكم، ولا تجعلوها قبورا، ومن قرأ سورة البقرة توج بتاج في الجنة.
Od Salsala b. Dehmesa se prenosi hadis: Učite suru el-Bekare u svojim kućama, nemojte od njih praviti mezarove. Ko bude učio suru el-Bekare, bit će mu data kruna u Džennetu.[4] (el-Bejheki, Šu'abu-l-iman, broj hadisa 2167)
عَن معقل بن يسَار: أُعْطِيتُ سُورَةَ البَقَرَةِ منَ الذِّكرِ الأَوَّلِ وأعْطِيتُ طهَ والطَّواسِينَ والحَوامِيمَ مِنْ ألْواحِ مُوسى وأعْطِيتُ فاتِحَةَ الكِتابِ وخَواتِيمَ سُورَةِ البَقَرَةِ مِنْ تَحْتِ العَرْشِ والمُفَصَّلَ نافِلَةً.
Ma'kil b. Jesar, r.a., prenosi od Poslanika, s.a.v.s.: Data mi je sura el-Bekare iz prve objave, a sura Ta-Ha, sure koje počinju sa 'Ta-Sin' i one koje počinju sa 'Ha-Mim' iz Musaovih ploča, a el-Fatiha i kraj sure el-Bekare ispod Arša, a sura Mufessal kao poseban dar.[5] (es-Sujuti, Fethul-l-kebir, broj hadisa 2000
Autor: Sejid Strika
[1] al-Darani kaže: Niz prenosilaca (sanad) je slab (da`if) zbog slabosti prenosioca Ibrahim b. Muslim al-Hi\rija, kod kojeg se zaustavlja predaja (mawquf). al-Darimi, Sunan, IV, str. 2190, broj hadisa 3537; Kaže al-Haylami: Prenosi ga al-Tabarani, a u nizu prenosilaca (sanadu) ima onih koje ne znam (man lam a`rifhum). Ma\ma` al-zawa'id wa manba` al-fawa'id, VI, str. 313, broj 10830
[2] Ibn Kathir kaže da mu je niz prenosilaca (sanad) dobar (gayyid), s tim što u nizu prenosilaca (sanadu) ima anonimna (ibham) osoba pa je hadis odaslan (mursal). al-Šawkani, Fath al-qadir, I, str. 33;
[3] Šu`ajb Arna'ut kaže da mu je niz prenosilaca (sanad) slab (da`if) zbog nepoznavanja jednog prenosioca i njegovoga oca, u drugom predanju taj prenosilac je spomenut kao Abu `Ulman, ali nije poznat. Ahmad b. Hanbal, Musnad, XXXIII, str. 417, broj hadisa 20300
[4] al-Albani ga je ocijenio kao slab (da`if). Da`if al-Gami` al-sagir wa ziyadatuhu, broj hadisa 1069
[5] al-Rahabi ga je ocijenio kao negiranu (munkar) predaju jer je u nizu prenosilaca (sanadu) `Ubaydullah, od kojeg se ostavljaju hadisi (matruk). al-Rahabi, al-`Uluww li al-`Ali al-Gaffar fi idah sahih al-akbar wa saqimiha (stručna obrada Abu Muhammad Ašraf), Maktaba adwa' al-salaf, Rijad, 1995, I, str. 108, broj hadisa 276; al-Albani ga je ocijenio kao slab (da`if). Da`if al-\ami` al-sagir wa ziyadatuhu, I, str. 135, broj hadisa 950
Adress: Kovaci 36, 71000 Sarajevo Bosnia-Herzegovina
email: info@islam.ba