• Home
  • Kur an i tefsir
  • Enciklopedija hadisa
  • Ilmihal
  • Teme
  • Pitanja i odgovori
  • Pojmovnik
  • Video
  • Audio

    • Poznate ešarije i maturidije kroz povijest islama

    Ebu Hasan el-Eš'ari (874-936) iz Iraka i Ebu Mensur el-Maturidi (c.847-944) iz Semerkanda su dva istaknuta islamska teologa (mutekellima), koja su odigrala važnu ulogu u razvoju akaidske nauke i odbrani ehli-sunnetskog učenja. Oni su utemeljili dvije glavne sunnijske akaidske škole (mezheba): ešarijsku i maturidijsku. 

    Te dvije bratske i bliske škole su kroz historiju njegovale sunnijsko učenje i branile ga od heterodoksnih učenja raznih sljedbi: mutezilija (izolacionista), džehmija, murdžija (kvijetista), mudžessima (korporealista), mušebbiha (antropomorfista), muslimanskih filozofa (neoplatonista, neoaristotelijanaca, neopitagorejaca itd.), haridžija (anatemista), šiija, nasibija, haševija (visceralista), kaderija (indeterminista), džebrija (fatalista, determinista), panteista itd. Stoga ne treba da čudi da su sve halife, od početka X stoljeća do ukidanja Hilafeta 1924. godine, bile sljedbenici ešarijske i maturidijske akaidske škole. Također, većina muslimana i većina uleme (islamskih učenjaka) od X stoljeća do kraja klasičnog razdoblja povijesti islama (do kraja XIX stoljeća) pripadala je ešarijskom i maturidijskom mezhebu: sve hanefije, sve malikije, sve šafije i dio hanbelija. Primjer naroda i uleme su slijedili i muslimanski vladari, državnici i vojskovođe, tako da je teško naći nekog muslimanskog vladara u dotičnom periodu, a da nije ili maturidija ili ešarija. Sve značajne muslimanske države toga doba su bile ešarijsko-maturidijske: Abbasijska država, Seldžučka država, Zenkijska država, Ejjubijska država, Memlučka država, Osmanska država, Gaznevijska država, Gurijska država, Mogulska država, država Murabituna, država Muvehhiduna, Malijska država, Ilhanijska država, Timurijska država itd.

      Uprkos svim turbulentnim dešavanjima, u posljednjih stotinjak godina i raznoraznim pokušajima uništavanja i potiranja, ova dva tradicionalna akaidska mezheba, ešarije i maturidije, još uvijek čine apsolutnu većinu muslimana. Tako ešarijski i maturidijski mezheb danas slijede: skoro svi islamski univerziteti i fakulteti, skoro sve islamske zajednice, skoro sva ulema, dva najstarija univerziteta na svijetu (Azhar u Kairu i Karavijjin u Fesu), najstarija medresa na svijetu (Zejtuna u Tunisu) i sl.

      Kako bismo ukazali na raširenost i značaj ova dva mezheba, kroz našu povijest, u nastavku ćemo prikazati spisak od 361 najpoznatijeg ešarije i maturidije kroz povijest, od X do XIX stoljeća. Spisak sadrži: 3 zahirijska učenjaka, 9 hanbelijskih učenjaka, 140 hanefijska učenjaka, 102 šafijska učenjaka, 60 malikijskih učenjaka, još 3 mufessira, još 2 muhaddisa, još 6 historičara, još 6 jezičara, te 30 državnika.

     

    Zahirijski učenjaci:

    1. Ibn Tumert (1080-1130), osnivač države Muvehhiduna u Sjev. Africi,
    2. Ebu Hajjan el-Endelusi (1256-1344),
    3. Tekijjuddin el-Makrizi (1364-1442).

     

    Hanbelijski učenjaci:

    1. Ebu-l-Vefa' Ibn Akil (1040-1119),
    2. Ebu-l-Feredž Ibn el-Dževzi (1126-1200),
    3. Ibn Adil (?-1475),
    4. Izzuddin er-Res'ani (1193-1263),
    5. Ibn Hišam el-Ensari (1309-1360),
    6. Ibnu-n-Nedždžar (1492-1564),
    7. Ebu-l-Hattab el-Kelvazani (1041-1116),
    8. Mer'i el-Keremi (?-1624),
    9. Mensur ibn Junus el-Behuti (1591-1641).

     

     Hanefijski učenjaci:

    1. Ebu Mensur el-Maturidi (c.847-944),
    2. El-Hakim eš-Šehid (?-945),
    3. Ebu-l-Hasan el-Kerhi (874-952),
    4. Ebu Džafer el-Hinduvani (oko 910-973), poznat kao Ebu Hanife Mlađi,
    5. Ebu Bekr Ahmed el-Džessas er-Razi (918-981),
    6. Ebu-l-Lejs es-Semerkandi (944-983),
    7. Ebu-l-Husejn Ahmed el-Kuduri (973-1037),
    8. Ebu Zejd Abdullah (Ubejdullah) ed-Debusi (978-1039),
    9. Ebu-l-Abbas Ahmed en-Natifi (?-1054),
    10. Šemsu-l-Eimme el-Halvani (?-1056),
    11. Ebu-l-Hasan Alija es-Sugdi (?-1068),
    12. Ebu Nasr Ahmed el-Akta' (?-1080/81),
    13. Ahmed ibn Mensur el-Isbidžabi (?-1087),
    14. Fahru-l-Islam Alija el-Bezdevi (1010-1089),
    15. Šejhu-l-islam Havahirzade (?-1090),
    16. Šemsu-l-Eimme es-Serahsi (?-1096),
    17. Zahiruddin el-Merginani el-Kebir (?-1112),
    18. Sejfuddin Ebu-l-Muin en-Nesefi (?-1112),
    19. Šejhu-l-islam Behauddin Alija el-Isbidžabi (1062-1140),
    20. Husamuddin es-Sadr eš-Šehid (1090-1141),
    21. Nedžmuddin Omer en-Nesefi (1068-1142),
    22. Alauddin Muhammed es-Semerkandi (?-1145),
    23. Džarullah Mahmud ibn ez-Zemahšeri (1074-1143),
    24. Zahiruddin Abdurrešid el-Velvalidži (1074-1145),
    25. Ruknuddin Abdurrahman el-Kirmani (1065-1149),
    26. Iftiharuddin Tahir el-Buhari (?-1147),
    27. Ebu-l-Abbas Ahmed ibn Musa el-Kešši (?-1155),
    28. Nasiruddin Muhammed es-Semerkandi (?-1161),
    29. Siradžuddin Muhammed es-Sedžavendi (?-1165),
    30. Džemalu-l-Islam Ebu-l-Muzaffer el-Karabisi (?-1174),
    31. Redijjuddin Muhammed es-Serahsi (?-1175),
    32. Siradžuddin Alija el-Uši (?-1179),
    33. Nuruddin Ahmed es-Sabuni (?-1184),
    34. Zejnuddin Ebu Nasr Ahmed el-Attabi (?-1190),
    35. Alauddin Ebu Bekr El-Kasani (?-1191),
    36. Fahruddin Kadihan Hasan ibn Mensur (?-1196),
    37. Šejhu-l-islam Burhanuddin Alija el-Merginani (1135-1197),
    38. Džemaluddin Ahmed el-Gaznevi (?-1197),
    39. Husamuddin Alija er-Razi (?-1202),
    40. Burhanuddin Mahmud el-Buhari (1156-1219), poznat kao Ibn Maze,
    41. Zahiruddin Muhammed el-Buhari (?-1222),
    42. Medžduddin Muhammed el-Usrušni (?-1236),
    43. Šemsu-l-Eimme el-Kerderi (1164-1244),
    44. Alauddin Muhammed et-Terdžumani (?-1247),
    45. Šemsuddin Ebu-l-Muzaffer, poznat kao Sibt el-Dževzi (1185-1256),
    46. Nedžmuddin Muhtar ez-Zahidi (?-1260),
    47. Zejnuddin Muhammed er-Razi (?-1262),
    48. Zejnuddin Abdurrahim el-Fergani (?-1272), poznat kao unuk pisca Hidaje (Hafid Sahibi-l-Hidaje),
    49. Mahmud el-Mahbubi, poznat kao Tadžu-š-Šeria (?-1274),
    50. Medžduddin Ibn Mevdud el-Mevsili (1203-1284),
    51. Dželaluddin Omer el-Habbazi (1232-1292),
    52. Muzafferuddin Ahmed es-Sa'ati (?-1295),
    53. Dijauddin Omer es-Sunnami (?-1297),
    54. Davud ibn Jusuf el-Hatib (prva polovina XIV st,),
    55. Sediduddin Muhammed el-Kašgari (?-1305),
    56. Hafizuddin Ebu-l-Berekat en-Nesefi (oko 1225-1310),
    57. Šemsuddin Ebu-l-Abbas Ahmed es-Serudži (1241-1310),
    58. Husamuddin Husejn es-Signaki (?-1311),
    59. Šudžauddin Hibetullah et-Turkistani (1272-1333),
    60. Fahruddin Osman ez-Zejlei (?-1343),
    61. Ubejdullah el-Mahbubi (?-1346), poznat kao Sadru-š-Šeria Mlađi (El-Asgar),
    62. Kavvamuddin Muhammed el-Kaki (?-1348),
    63. Kavvamuddin Ebu Hanife el-Itkani (1286-1356), poznat kao Emir Katib,
    64. Nedžmuddin Ibrahim et-Tarsusi (1321-1357),
    65. Džemaluddin Abdullah ez-Zejlei (?-1360),
    66. Dželaluddin el-Kerlani (?-1365/6),
    67. Šejhu-l-islam Eminuddin Ibn Vehban (1327-1367),
    68. Tahir ibn Islam el-Havarizmi (?-iza 1370),
    69. Siradžuddin Omer el-Gaznevi el-Hindi (1304-1372),
    70. Feriduddin Alim el-Enderiti ed-Dihlevi (?-1384/5),
    71. Ekmeluddin Muhammed el-Baberti (1314-1384),
    72. Šemsuddin Mehmed el-Kojnevi (1315-1386),
    73. Sa'duddin et-Teftazani (1322-1390),
    74. Ebu Bekr ibn Alija el-Haddadi (?-1397),
    75. Abdullatif Ibn Melek (?-1398),
    76. Ibn Habib el-Halebi (1339-1406),
    77. Muinuddin Muhammed el-Herevi (?-1408), poznat kao Mulla Miskin,
    78. Es-Sejjid eš-Šerif Alija el-Džurdžani (1339-1413),
    79. Bedruddin Mahmud (?-1420), poznat kao Ibn Kadi Semavna (Semava),
    80. Muhammed el-Havarizmi el-Kerderi (?-1424), poznat kao Ibn el-Bezzaz,
    81. Siradžuddin Ebu Hafs Omer el-Kahiri (oko 1350-1426), poznat kao Kariu-l-Hidaje (Čitač Hidaje),
    82. Alauddin Ebu-l-Hasan Alija et-Tarabulusi (?-1440),
    83. Behauddin Ebu-l-Beka' Muhammed el-Mekki (1387-1450), poznat kao Ibn ed-Dija',
    84. Bedruddin Mahmud el-Ajni (1361-1451),
    85. Kemaluddin Ibnu-l-Humam (1388-1457),
    86. Zejnuddin Ebu-l-Fida' Kasim ibn Kutlubuga (1399-1474),
    87. Šemsuddin Ebu Abdullah Ibn Emiru-l-Hadždž (1422-1474), poznat i kao Ibnu-l-Muvekkit,
    88. Mehmed ibn Feramurz Mulla Husrev (?-1480),
    89. Abdulberr ibn eš-Šihne el-Halebi el-Kahiri (1448-1515),
    90. Burhanuddin Ibrahim et-Tarabulusi (1449-1516),
    91. Šejhu-l-islam Šemsuddin Ibn Kemal-paša (1468-1534), poznat kao Kemalpašazade,
    92. Šihabuddin Ahmed Ibnu-š-Šelebi (?-1540),
    93. Šemsuddin Muhammed el-Kuhustani (?-1546),
    94. Ibrahim ibn Muhammed el-Halebi (?-1549),
    95. Zejnuddin Ibn Nudžejm (1520-1563),
    96. Tekijjuddin Mehmed ibn Pir Alija el-Birgevi (1522-1573),
    97. Šejhu-l-islam Ebu-s-Suud Efendi (1490-1574),
    98. Sinanuddin Jusuf el-Emasi (?-1578),
    99. Šemsuddin Ahmed Kadizade (?-1580),
    100. Rahmetullah es-Sindi (1524-1585),
    101. Šemsuddin Muhammed et-Timurtaši el-Gazzi (1532-1596),
    102. Siradžuddin Ibn Nudžejm Mlađi (?-1596),
    103. Ebu-l-Lejs Muharrem ez-Zejli (?-1601),
    104. Mulla Alija el-Kari (?-1606),
    105. Gijasuddin Ebu Muhammed Ganim el-Bagdadi (?-1621),
    106. Ismail ibn Abdulganijj en-Nablusi (1609-1652),
    107. Ebu-l-Ihlas Hasan eš-Šurunbulali (1586-1659),
    108. Abdurrahman Šejhizade Damad-efendi (?-1667),
    109. Hajruddin ibn Ahmed er-Remli (1585-1671),
    110. Alauddin Muhammed El-Haskefi (1616-1677),
    111. Medždudin Jusuf es-Sajrefi (?-1677),
    112. Šejhu-l-islam Mehmed el-Ankarevi (oko 1617-1687),
    113. Kemaluddin Ahmed-efendi Bejadizade el-Bosnevi (1614-1688),
    114. Ibrahim ibn Husejn Birizade el-Mekki (1614-1688),
    115. Muhammed Emin el-Muhibbi (1651-1699),
    116. Nizamuddin el-Burhanpuri (djelovao u drugoj polovini XVII st,),
    117. Esad ibn Ebu Bekr el-Uskudari el-Medeni el-Husejni (1640-1705),
    118. Šihabuddin Ahmed et-Tunusi ed-Dukdusi (?-1721),
    119. Ismail Hakki el-Bursevi (1653-1725),
    120. Abdulganijj ibn Ismail en-Nablusi (1641-1731),
    121. Ebu-s-Suud Muhammed el-Ezheri (?-1758/9),
    122. Mahdum Muhammed Hašim et-Tetevi (1692- 1761),
    123. Šejhu-l-islam Kutbuddin Šah Velijjullah ed-Dihlevi (1701-1763),
    124. Ebu Seid Mehmed el-Hadimi (1701-1763).
    125. Ibrahim ibn Mustafa el-Halebi el-Mezari (?-1776),
    126. Mustafa ibn Muhammed et-Tai (1726-1778),
    127. Ebu-l-Fejd Muhammed el-Murteda ez-Zebidi (1732-1790),
    128. Muhammed Halil el-Muradi (1759-1791),
    129. Ahmed ibn Muhammed Et-Tahtavi (?-1816),
    130. Abdurrahman el-Džeberti (1753-1825),
    131. Muhammed Emin Ibn Abidin(1783-1836),
    132. Muhammed Abid es-Sindi el-Medeni (1776-1841),
    133. Šihabuddin Mahmud el-Elusi (1802-1854),
    134. Abdulganijj el-Gunejmi el-Mejdani (1807-1881),
    135. Kutbuddin Muhammed Abdulhajj el-Leknevi (1848-1886),
    136. Šihabuddin Harun el-Merdžani (1817-1889),
    137. Alauddin Muhammed ibn Abidin (1828-1889),
    138. Muhammed Rahmetullah el-Hindi (1818-1891),
    139. Muhammed el-Abbasi el-Mehdi Mlađi (1827-1897),
    140. Muhammed Kamil et-Tarabulusi (1830-1897).

     

    Šafijski učenjaci:

    1. Ibn Surejdž (863-918),
    2. Ebu-l-Hasan el-Eš'ari (874-936),
    3. Ibn Hibban (?-965),
    4. Ebu Bekr el-Kaffal eš-Šaši (904-976),
    5. Ebu Sehl es-Su'luki (908-980),
    6. Ibn Hafif eš-Širazi (889-981),
    7. Ebu Mensur el-Ezheri (895-981),
    8. Ebu Bekr el-Ismaili (891-982),
    9. Ebu-l-Husejn el-Meleti (?-987),
    10. Ebu Sulejman el-Hatabi (931-988),
    11. Ed-Darekutni (918-995),
    12. Ebu-l-Hasan el-Džurdžani (933-1001),
    13. El-Hakim en-Nejsaburi (933-1014),
    14. Ebu Bekr ibn Furek (?-1015),
    15. Ebu Ishak el-Isfirajini (?-1027),
    16. Ebu Ishak es-Sa'lebi (?-1035),
    17. Ebu Nuajm el-Asbehani (948-1038),
    18. Ebu Muhammed el-Džuvejni (?-1047),
    19. Ebu Osman es-Sabuni (983-1057),
    20. Ebu-l-Hasan el-Maverdi (975-1058),
    21. Ebu-l-Kasim el-Isfirajini (?-1060),
    22. Ebu Bekr el-Bejheki (994-1066),
    23. El-Hatib el-Bagdadi (1002-1071),
    24. Ebu-l-Kasim el-Kušejri (986/7-1072/3),
    25. Abdulkahir el-Džurdžani (1009-1078),
    26. Ebu Ishak eš-Širazi (1003-1083),
    27. Imamu-l-Haremejn Ebu-l-Meali el-Džuvejni (1029-1085),
    28. Ebu Seid el-Mutevelli en-Nejsaburi (1035-1086),
    29. Abdulvahid er-Ruvejani (1025-1108),
    30. Ebu Hamid el-Gazali (1058-1111),
    31. Ebu-l-Kasim el-Ensari (?-1117),
    32. El-Begavi (1041 ili 1044-1122),
    33. Ebu-l-Feth eš-Šehrestani (1086-1158),
    34. Ebu Sa'd es-Sem'ani (1113-1167),
    35. Ibn Asakir (1105-1176),
    36. Ahmed er-Rifai (1118-1181),
    37. Kutbuddin en-Nejsaburi (1112-1183),
    38. Ibn Ebu Asrun (1099-1189),
    39. Fahruddin er-Razi (1150-1210),
    40. Ebu-l-Kasim er-Rafi'i (1160-1226),
    41. Ibn es-Salah (1181-1245),
    42. Zekijjuddin el-Munziri (1185-1258),
    43. El-Izz ibn Abdusselam (1181-1262),
    44. Muhjiddin en-Nevevi (1233-1277),
    45. Nasiruddin el-Bejdavi (?-1292),
    46. Muhibbuddin et-Taberi (1218-1295),
    47. Ibn Dekik el-Id (1228-1302),
    48. Safijjuddin el-Hindi el-Ermevi (1246-1315),
    49. Ibn el-Attar (1256-1324),
    50. Kemaluddin Ibn ez-Zemelikani (1267/8-1327),
    51. Bedruddin ibn Džemaa (1241-1333),
    52. Šihabuddin Ibn Džehbel (1271/2-1333),
    53. Dželaluddin el-Kazvini (1268-1338),
    54. Džemaluddin el-Mizzi (1256-1341),
    55. Adududdin el-Idži (1281-1355),
    56. Tekijjuddin es-Subki (1284-1355),
    57. Salahuddin el-Alai (1295-1359),
    58. Salahuddin es-Safedi (1296-1363),
    59. Behauddin el-Ihmimi (oko 1300-1363),
    60. Afifuddin el-Jafi'i (1298-1367),
    61. Džemaluddin el-Isnevi (1305-1370),
    62. Tadžuddin es-Subki (1327-1370),
    63. Ibn Kesir (1300-1373),
    64. Muhammed ibn Abdurrahman el-Usmani ed-Dimeški (1317-poslije 1378),
    65. Bedruddin ez-Zerkeši (1344-1392),
    66. Ibn el-Mulekkin (1323-1401),
    67. Siradžuddin el-Bulkini (1324-1403),
    68. Hafiz Zejnuddin el-Iraki (1325-1403),
    69. Nuruddin el-Hejsemi (1335-1404),
    70. Kemaluddin ed-Dimjeri (1344-1405),
    71. Dželaluddin el-Bulkini (1361-1421),
    72. Velijjuddin el-Iraki (1360-1422),
    73. Tekijjudin el-Husni (?-1426),
    74. Ibn el-Džezeri (1350-1429),
    75. Ibn el-Mukri' (1344-1433),
    76. Ibn Reslan (1371-1440),
    77. Ibn Kadi Šehbe (1377-1448),
    78. Ibn Hadžer el-Askalani (1372-1449),
    79. Dželaluddin el-Mehalli (1389-1459),
    80. Šerefuddin el-Munavi (1396-1467),
    81. Ibn Imamu-l-Kamilijje (1406-1470),
    82. Šemsuddin es-Sehavi (1427-1497),
    83. Halid el-Ezheri (1434-1499),
    84. Kemaluddin ibn Ebu Šerif (1419-1501),
    85. Dželaluddin es-Sujuti (1445-1505),
    86. Dželaluddin ed-Devvani (1427-1512),
    87. Šihabuddin el-Kastalani (1447-1517),
    88. Zekerijja el-Ensari (1420-1520),
    89. Abdulvehhab eš-Ša'rani (1492/3-1565),
    90. Ibn Hadžer el-Hejtemi (1503-1566),
    91. Šemsuddin er-Remli (1513-1596),
    92. El-Hatib eš-Širbini (?-1570),
    93. Muhammed ibn Abdurreuf el-Munavi (1545-1621),
    94. Ibn Allan (1588-1647),
    95. Ibn en-Nekib (1638-1670),
    96. Abdullah ibn Alevi el-Haddad (1634-1720),
    97. El-Melevi (1677-1767),
    98. Šejhu-l-Azhar Ahmed ed-Demenhuri (1689-1778),
    99. El-Budžejremi (1719-1806),
    100. Hasan el-Attar (1766-1835),
    101. Ibrahim el-Badžuri (1784-1859),
    102. Ahmed Zejni ed-Dahlan (1816-1886).

     

    Malikijski učenjaci:

    1. Ibn Ebu Zejd el-Kajrevani (922-996),
    2. Ebu Bekr el-Bakillani (950-1013),
    3. Ebu Zerr el-Herevi (966/7-1043),
    4. Mekki ibn Ebu Talib (966-1046),
    5. Ibn Bettal (?-1057),
    6. Ibn Sida (1007-1066),
    7. Ebu-l-Velid el-Badži (1013-1082),
    8. Abdulbaki ez-Zurkani (1055-1122),
    9. Ibn Rušd el-Kurtubi el-Džedd (Djed, 1058-1126),
    10. Ebu Bekr et-Turtuši (1059-1126),
    11. Ibn Berrehan (?-1141),
    12. El-Maziri (1061-1141),
    13. Ibn Atijje el-Endelusi (1088-1146),
    14. Ebu Bekr ibnu-l-Arebi (1076-1148),
    15. El-Kadi Ijad (1083-1149),
    16. Ebu-l-Kasim es-Suhejli (1114-1185),
    17. Ibn Humejr es-Sebti (1155-1217),
    18. Ibnu-l-Hadžib (1175-1249),
    19. Ebu-l-Abbas Ahmed ibn Omer el-Kurtubi (1182-1258),
    20. El-Kurtubi (1214-1273),
    21. Ibn Malik el-Endelusi (1206-1274),
    22. Ibn Bezize (1209-1274),
    23. Ibn el-Munir es-Sekenderi (1223-1284),
    24. Šihabuddin el-Karafi (1228-1285),
    25. Ibn Ebu Džemre (?-1296),
    26. Ebu Abdullah es-Sekuni (djelovao u XIII stoljeću),
    27. Ibn Ataullah es-Sekenderi (1260-1309),
    28. Ibn Džemil er-Reb'i (1241-1315),
    29. Alija ibn Mahluf (?-1318),
    30. Ibn Adžurrum (1273-1323),
    31. Ibnu-l-Hadždž el-Fasi (?-1336),
    32. Ibn Džuzejj el-Kelbi (1294-1340),
    33. Ibn Batuta (1304-1377),
    34. Halil ibn Ishak el-Džundi (?-1374),
    35. Ebu Ishak eš-Šatibi (?-1388),
    36. Ibn Ferhun (1329-1397),
    37. Ibn Arefe (1316-1400),
    38. Ibn Haldun (1332-1406),
    39. Ebu Osman Seid el-Akbani (1320-1408),
    40. Muhammed ibn Halifa el-Ubbi (?-1424/5),
    41. Abdurrahman es-Sealibi (1385-1468),
    42. Ahmed Zerruk (1442-1493),
    43. Ebu-l-Abbas el-Venšerisi (1430/1-1508),
    44. Abdurrahman el-Ahdari (1512-1545),
    45. El-Hattab (1497-1547),
    46. Ibrahim el-Lakani (?-1631/2),
    47. Ahmed el-Mukri' et-Tilmsani (1578-1632),
    48. Muhammed Mejjare (1591-1662),
    49. El-Bejkuni (?-oko 1669),
    50. Hasan el-Jusi (1631-1691),
    51. Šihabuddin el-Neferavi (1634-1714),
    52. Alija es-Saidi el-Adevi (1700-1775),
    53. Ahmed ed-Derdir (1715-1786),
    54. Ahmed ibn Adžibe (1758-1808),
    55. Muhammed ibn Ahmed ed-Dusuki (?-1815),
    56. Muhammed el-Emir el-Kebir (1742-1817),
    57. Ahmed ibn Muhammed es-Savi (1761-1825),
    58. Ismail et-Temimi (1750-1832),
    59. Muhammed ibn Alija es-Senusi (1787-1859),
    60. Muhammed Ališ (1802-1882).

     

    Još neki mufessiri:

    1. Nizamuddin en-Nejsaburi (?-1328),
    2. Es-Semin el-Halebi (?-1355),
    3. Burhanuddin el-Bikai (1406-1480).

     

    Još neki muhaddisi:

    1. Et-Taberani (873-971),
    2. Ebu Tahir es-Silefi (1085-1180).

     

    Još neki historičari:

    1. Alija el-Baharzi (?-1075),
    2. Ibn el-Esir el-Džezeri (1160-1233),
    3. Ibn Hallikan (1211-1282),
    4. Ibn Šakir el-Kutubi (?-1363),
    5. Muhammed ibn Jusuf es-Salihi eš-Šami (?-1535),
    6. Alija ibn Burhanuddin el-Halebi (1568-1634).

     

    Još neki jezičari:

    1. Ibn el-Enbari (885-940),
    2. Ibn Faris (?-1004),
    3. Jakut el-Hamevi (1179-1229),
    4. Ibn Menzur (1232-1311),
    5. Ibn Akil (1295-1367),
    6. El-Fejruzabadi (1329-1415).

     

    Vojskovođe i državnici:

    1. Mahmud Gaznevi (971-1030),sultan Gaznevijske države (1002-1030),
    2. Nizamu-l-Mulk (1018-1092), veliki vezir Seldžučke države (1064-1092),
    3. Alp Arlsan (1063-1072), sultan Seldžučke države (1063-1072),
    4. Melik-šah I (1053-1092), sultan Seldžučke države (1072-1092),
    5. Jusuf ibn Tašfin (1009-1106), sultan Murabituna (1065-1106),
    6. Abdlmu'min (1094-1163), sultan države Muvehhiduna (1147-1163),
    7. Jusuf ibn Abdlmu'min (1135-1184) , sultan države Muvehhiduna (1163-1184),
    8. Gijasuddin Muhammed (1139-1203), sultan Gurijske države (1163-1203),
    9. Imaduddin Zenki (c. 1085-1146), sultan Zenkijske države (1127-1146),
    10. Nuruddin Zenki (1118-1174), sultan Zenkijske države (1146-1174),
    11. Salahuddin Ejjubi (1138-1193), sultan Ejjubijske države (1174-1193),
    12. El-Adil I (1145-1218), sultan Ejjubijske države (1200-1218),
    13. El-Kamil (c. 1177-1238), sultan Ejjubijske države (1218-1238),
    14. El-Ešref Musa (1182-1237), ejjubijski sultan Damaska (1229-1237),
    15. Sejfuddin Kutuz (?-1260), sultan Memlučke države (1259-1260),
    16. Ruknuddin Bejbers (1223/1228-1277), sultan Memlučke države (1260-1277),
    17. Nasiruddin Ibn Kalavun (1285-1341), sultan Memlučke države (1293-1294, 1299-1309, 1310-1341),
    18. Bedruddin Hasan (1334/5-1361), sultan Memlučke države (1347-1351, 1355-1361),
    19. Gazi Osman (1258-1326), sultan Osmanske države (1281-1326),
    20. Gazi Orhan (1281-1362), sultan Osmanske države (1326-1362),
    21. Murat I (1326-1389), sultan Osmanske države (1361-1389),
    22. Bajazid I Jildirim (1354-1403), sultan Osmanske države (1389-1402),
    23. Mehmed II el-Fatih (1432-1481), sultan Osmanske države (1444-1446, 1451-1481),
    24. Selim I Javuz (1470-1520), sultan Osmanske države (1512-1520),
    25. Sulejman Kanuni (1494-1566), sultan Osmanske države (1520-1566),
    26. Mehmed-paša Sokolović (1506-1579), veliki vezir Osmanske države (1565-1578),
    27. Abdulhamid II (1842-1918), sultan Osmanske države (1876-1909),
    28. Devlet I Giraj (1512-1577), han Krimskog hanata (1551-1577),
    29. Šah Džahan (1592-1666), sultan Mogulske države (1628-1658),
    30. Muhjiddin Aurangzeb (1618-1707), sultan Mogulske države (1658-1707).

    Autor: Jusuf Džafić, iz knjige: Islamske zanimljivosti   - vodič kroz bogatu islamsku tradiciju

    Keywords & Tags

    Islam, sunnet, hadis, iman, islamska predavanja, islamska civilizacija, islamska kultura, propisi, rukja, ehlu sunnet, salavat, idžtihad, predavanja, Allah, Poslanik, poslanik Muhammed, predaja, enciklopedija hadisa, Buharija, Muslim, Ebu Davud, Ibn Madže, Tirmizi, Darekutni, Nesai, Taberani, Malik, Bezzar, Darimi, Nevevi, Kenan Musić, Šefik Kurdić, Bejheki, muharrem, rebiul evel, rođenje poslanika, hazreti, sahih, hasen, daif, lanac prenosilaca, Ebu Hurejre, kurtubi, hanefijski, mezheb, šafijski, malik, hanbel, mehr, nafaka, farz kifaje, fatima, fetva, fikh, hafiz, halifa, Ebu bekr, Alija, Omer, Ibn Hadžer, hatib, hidžab, hilafet, hudejbija, uhud, hendek, ibadet, ibadije, iblis, ibn Tejmijje, akaid, akida, ahlak, moral, povijest islama, sira, kiraet, tedžvid, dove, mevlud, sedmina, tabut, haram, halal, menhedž, sufije, selefizam, hajz, nifas, istihaza, žena islam, hurije, bedr, bejat, kaba, bejtul mal, abasije, emevije, adl, arefat, mikat, ihram, umra, asgab, džebrail, mikail, munkir, nekir, israfil, sudnji dan, predznaci, daija, vaz, dawa, derviš, mekasid, matudiri, ešarije, medina, mekka, mekasid, mešhur, nesh, metn, ravija, rivajet, mihrab, muhadis, muhkem, murted, mustahredž, mutezile, tabiin, tahavija, taberi, taklid, džihad, talak, razvod, belag, teologija, tesavvuf, tespih, tevhid, kijas, masleha, Ibrahim, Isa, Musa, Tevrat, Indžil, džini, šejtan, iddet,idžaz, temettu, ilham, ilm, kelam, šiije, ismailije, sunije, ehlu, istigfar, tevba, itikaf, kefaret, objava, jasin, ašura, hadisi kudsijj, gajb, kafir, sijase, zamahšeri, adabi, mubarek, islamizam, hatma, Kur'an, tefsir prevod, sura, ajet, harf, tefsir, prevod Kur'ana, Besim Korkut, Ibn Kesir, komentar Kur'ana, tumačenje Kur'ana, Enes Karić, Endelusi, Ibn Džuzejj, vrte tefsira, racionalni tefsir, tradicionalni tefsir, sufijski tefsir, amme džuz, transkripcija, ilmihal, abdest, tejemum, gusul, džunub, namaz, farz, sastavni dijelovi namaza, uvjeti za namaz, sahibi uzur, džemat, mujezin, ezan, ikamet, teravija, teravih, noćni namaz, sabah, podne, ikindija, akšam, jacija, rekat, sedžda, selam, početni tekbir, bajram, kurban bajram, ramazan, napaštanje, fidja, post, iftar, sehur, imsak, sadekatu fitr, vitre, zekat, nijjet, nafile, hutba, hadž, kurban, akika, dženaza, imanski šarti, šehadet, muslimani, kunut dova, zikr, zuhd, nefs, nikah, islamske nauke, Gazali, rječnik, pojmovnik, naklanjavanje, sehvi sedžda, feraiz, nasljedno pravo, sekte, grijeh, grijesi, sadaka, bereket, šerijat, šerijatsko, mubah, mustehab, mukabela, lejletul bedr, lejletul kadr, hidžr, miradž, Allahova imena, Allahova svojstva, ahiret, azab, kabur, mizan, hifz, mesela, Ibn Abbas, vakuf, kader, mushaf, Ebu Hanife, Rumi, iskušenje, Bog, Božije, dunjaluk, skraćivanje namaza, spajanje namaza, kijam, prvi uvjet, kibla, vaktija, din, džennet, džehenem, sifat, Rahman, vadžib, edeb, hadiske predaje, oprost grijeha, Preporod, Glasnik, Novi muallim, vazovi, Sulejman Bugari, Kenan Musić, Ammar bašić, Izet Čamdžić, islamski video, audio predavanja, mekam, tevhid, hikaje, šerijatski brak, šerijatsko vjenčanje

    Contact Us

    Adress: Kovaci 36, 71000 Sarajevo Bosnia-Herzegovina

    email: info@islam.ba

    Uputstvo

    O Platformi