• Home
  • Kur an i tefsir
  • Enciklopedija hadisa
  • Ilmihal
  • Teme
  • Pitanja i odgovori
  • Pojmovnik
  • Video
  • Audio

    • Najvažnije klasične hanefijske knjige?

    Tačan broj hanefijskih knjiga koje su napisane u predmodernim, klasičnim razdobljima hanefijskog mezheba (737-1900) teško je utvrditi. Ono što je sigurno, tu se radi o hiljadama knjigama.

    Na naš jezik je prevedeno, djelimično ili u cjelosti, 6 klasičnih hanefijskih knjiga: cijeli Nuru-l-idah (Eš-Šurunbulali, Nuru-l-idah (hanefijski fikh), uvod, prijevod i komentar: Jusuf Džafić, Planjax, Tešanj, 2016, 2017, 310 str.); kompletan ibadat Šurunbulalija (Eš-Šurunbulali, Hanefijski fikh, uvod, prijevod i komentar: Jusuf Džafić, Planjax, Tešanj, 2017, 412 str.); polovina Muhtara (Ibn Mevdud el-Mevsili, El-Muhtar li-l-fetva (hanefijski fikh), I dio, uvod, prijevod i komentar: Jusuf Džafić, Planjax, Tešanj, Behram-begova medresa u Tuzli, 2017, 469 str.); cijeli Tuhfetu-l-muluk i njegov komentar Minhatu-s-suluk (Bedruddin el-Ajni, Minhatu-s-suluk (komentar hanefijskog fikha), prijevod: Sami Džeko, Fakultet islamskih nauka u Beogradu, Novi Pazar, 2017, 670 str.); te četvrtina Multeke (Multeqa'l-ebhur (Stjecište mora), I tom, autor: Ibrahim el-Halebi, komentar: Vehbi Sulejman Gavudži El-Albani, Sarajevo, 2002, str. 357, prijevod: Omer Nakičević, Enes Ljevaković, Džemaluddin Latić).

      Pošto se na našim prostorima ne posvjećuje dovoljna pažnja hanefijskom fikhu, kao nauci, posebno proučavanju njegovih klasika, a s ciljem da učinimo novi korak na tom polju, mi ćemo u nastavku predstaviti 126 značajnih, klasičnih hanefijskih djela: 8 temeljnih hanefijskih knjiga (6 knjiga zahiru-r-rivajeta, njihov najpoznatiji sažetak i njihov najpoznatiji komentar), 12 najvažnijih tekstova (metnova), 15 najvažnijih komentara (šerhova), 12 najvažnijih zbornika fetvi, 7 najvažnijih tekstova koji obrađuju određene oblasti, 8 najvažnijih komentara koji obrađuju određene oblasti, 11 najvažnijih hanefijskih knjiga ostalih vrsta, te još 39 važnih kasnih hanefijskih knjiga i 14 važnih ranih hanefijskih knjiga.

    1. I) Knjige zahiru-r-rivajeta (usula):
    2. a) To su knjige koje prenose pravna mišljenja Ebu Hanife (699-767), osnivača hanefijske pravne škole, te njegovih učenika: Ebu Jusufa (731-798), Muhammeda ibn Hasana eš-Šejbanije (749-805), Zufera ibn Huzejla (728-775), Hasana ibn Zijada el-Lu'luija (734-819) i dr. Smatraju se temeljom hanefijske pravne misli. Pisac tih knjiga je Muhammed eš-Šejbani, i ima ih 6:
    3. El-Asl (El-Mebsut), knjiga sadrži osnovna pravna mišljenja hanefijskog mezheba, predstavlja prvu fikhsku enciklopediju u islamu i glavninu zahiru-r-rivajeta,
    4. El-Džamiu-l-kebir, knjiga sadrži koncizna pravna mišljenja koja Muhammed prenosi direktno od Ebu Hanife,
    5. El-Džamiu-s-sagir, knjiga sadrži koncizna pravna mišljenja koja Muhammed prenosi indirektno od Ebu Hanife, preko Ebu Jusufa,
    6. Es-Sijeru-l-kebir, veća knjiga koja sadrži koncizna hanefijska pravna mišljenja u oblasti međunarodnog prava (sijer),
    7. Es-Sijeru-s-sagir, manja knjiga koja sadrži hanefijska pravna mišljenja u oblasti međunarodnog prava,
    8. Ez-Zijadat, knjiga sadrži dodatna pravna mišljenja hanefijskog mezheba.
    9. b) El-Kafi (Muhtesaru-l-Asl), autor hanefijski pravnik Ebu-l-Fadl Muhammed ibn Muhammed ibn Ahmed el-Mervezi el-Belhi (?-945), poznat kao El-Hakim eš-Šehid; knjiga predstavlja najprihvaćeniji sažetak (muhtesar) pravnih pitanja spomenutih u zahiru-rivajetu (usulu).
    10. c) El-Mebsut, komentar spomenute knjige El-Kafi, autor Šemsu-l-Eimme Muhammed ibn Muhammed ibn Ebu Selh Ebu Bekr es-Serahsi (?-1096); knjiga predstavlja glavni izvor za rano doba hanefijske pravne misli.

     

    1. II) Najvažniji metnovi (tekstovi):
    2. El-Muhtesar, autor Ebu Džafer Ahmed ibn Muhammed ibn Selame el-Ezdi et-Tahavi (853-935),
    3. El-Muhtesar, autor Ebu-l-Husejn Ahmed ibn Muhammed ibn Ahmed el-Bagdadi el-Kuduri (973-1037),
    4. Tuhfetu-l-fukaha', autor Alauddin Ebu Bekr Muhammed ibn Ahmed ibn Ebu Ahmed es-Semerkandi (?-1145),
    5. Bidajetu-l-mubtedi, autor šejhu-l-islam Burhanuddin Ebu-l-Hasan Alija ibn Ebu Bekr ibn Abduldželil el-Fergani el-Merginani (1135-1197),
    6. El-Vikaje, autor Mahmud ibn Ahmed ibn Ubejdullah el-Buhari el-Mahbubi (?-1274), poznat kao Tadžu-š-Šeria,
    7. El-Muhtar li-l-fetva, autor Medžduddin Ebu-l-Fadl Abdullah ibn Mahmud ibn Mevdud el-Mevsili (1203-1284),
    8. Medžmeu-l-bahrejn, autor Muzafferuddin Ahmed ibn Alija ibn es-Sa'ati (?-1295),
    9. Kenzu-d-dekaik, autor Hafizuddin Ebu-l-Berekat Abdullah ibn Ahmed ibn Mahmud en-Nesefi (oko 1225-1310),
    10. En-Nukaje (Muhtesaru-l-Vikaje), autor Ubejdullah ibn Mesud ibn Mahmud ibn Ahmed el-Buhari el-Mahbubi (?-1346), poznat kao Sadru-š-Šeria Mlađi (El-Asgar),
    11. Gureru-l-ahkam, autor Muhammed (Mehmed) ibn Feramurz ibn Alija er-Rumi (?-1480), poznat kao Mulla Husrev,
    12. Multeka-l-ebhur, autor Ibrahim ibn Muhammed ibn Ibrahim el-Halebi (?-1549),
    13. Tenviru-l-ebsar ve džamiu-l-bihar, autor Šemsuddin Ebu Abdullah Muhammed ibn Abdullah ibn Ahmed et-Timurtaši el-Gazzi (1532-1596).

    * Među spomenutim metnovima, 4 su mjerodavna (mutemed) metna muteehhiruna (kasnijih generacija hanefijskih pravnika): El-Vikaje, El-Muhtar li-l-fetva, Medžmeu-l-bahrejn, Kenzu-d-dekaik.

    III) Najvažniji šerhovi (komentari)

    1. Bedaiu-s-Sanai', komentar spomenute knjige Tuhfetu-l-fukaha', autor Alauddin Ebu Bekr ibn Mesud ibn Ahmed El-Kasani (?-1191),
    2. El-Hidaje, komentar spomenute knjige Bidajetu-l-mubtedi, autor spomenuti šejhu-l-islam El-Merginani (1135-1197). Ovaj komentar se smatra najboljim komentarom u hanefijskom pravu, te hanefijskim djelom koje je najviše komentarisano i obrađivano,
    3. El-Ihtijar li-ta'lili-l-Muhtar, komentar spomenute knjige El-Muhtar li-l-fetva, autor spomenuti El-Mevsili (1203-1284),
    4. Tebjinu-l-hakaik, komentar spomenute knjige Kenzu-d-dekaik, autor Fahruddin Osman ibn Alija ibn Mihdžen el-Bari'i ez-Zejlei (?-1343),
    5. Šerhu-l-Vikaje, komentar spomenute knjige El-Vikaje, autor spomenuti Sadru-š-šeria Mlađi (?-1346),
    6. El-Inaje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Ekmeluddin Ebu Abdullah Muhammed ibn Muhammed ibn Ahmed er-Rumi el-Baberti (1314-1384),
    7. El-Binaje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Bedruddin Ebu Muhammed Mahmud ibn Ahmed ibn Musa el-Halebi el-Ajntabi el-Ajni (1361-1451),
    8. Fethu-l-Kadir, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Kemaluddin Muhammed ibn Abdulvahid ibn Abdulhamid es-Sivasi es-Sekenderi (1388-1457), poznat kao Ibnu-l-Humam,
    9. Dureru-l-hukkam, komentar spomenute knjige Gureru-l-ahkam, autor spomenuti Mulla Husrev (?-1480),
    10. El-Bahru-r-raik, komentar spomenute knjige Kenzu-d-dekaik, autor Zejnuddin ibn Ibrahim ibn Muhammed (1520-1563), poznat kao Ibn Nudžejm,
    11. En-Nehru-l-faik, komentar spomenute knjige Kenzu-d-dekaik, autor Siradžuddin Omer ibn Ibrahim ibn Muhammed (?-1596), poznat kao Ibn Nudžejm Mlađi (El-Asgar),
    12. Fethu babi-l-inaje, komentar spomenute knjige En-Nukaje, autor Nuruddin Ebu-l-Hasan Mulla Alija ibn Sultan Muhammed el-Kari el-Herevi el-Mekki (?-1606), poznat skraćeno kao Mulla Alija el-Kari,
    13. Medžmeu-l-enhur, komentar spomenute knjige Multeka-l-ebhur, autor Abdurrahman ibn Mehmed ibn Sulejman Gelibolu Šejhizade (?-1667), poznat kao Damad-efendi,
    14. Ed-Durru-l-muhtar, komentar spomenute knjige Tenviru-l-ebsar ve džamiu-l-bihar, autor Alauddin Muhammed ibn Alija ibn Muhammed el-Husni El-Haskefi (1616-1677),
    15. El-Lubab fi šerhi-l-Kitab, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurija, autor Abdulganijj ibn Talib ibn Hamade el-Gunejmi ed-Dimeški el-Mejdani (1807-1881).

     

     

     

     

    1. IV) Najvažniji zbornici fetvi (pravnih odgovora):
    2. Fetava en-nevazil, autor Ebu-l-Lejs Nasr ibn Muhammed ibn Ibrahim es-Semerkandi (944-983), predstavlja prvi posebni zbornik fetvi,
    3. El-Fetava el-velvalidžijje, autor Zahiruddin Ebu-l-Feth Abdurrešid ibn Ebu Hanife ibn Abdurrezzak el-Velvalidži (1074-1145),
    4. El-Fetava es-siradžijje, autor Siradžuddin Ebu-l-Hasan Alija ibn Osman ibn Muhammed eš-Šehidi el-Uši el-Fergani (?-1179),
    5. El-Fetava el-hanije (Fetava Kadihan), autor Fahruddin Ebu-l-Mehasin Kadihan Hasan ibn Mensur ibn Mahmud el-Uzdžendi el-Fergani el-Buhari (?-1196),
    6. El-Fetava ez-zahirijje, autor Zahiruddin Ebu Bekr Muhammed ibn Ahmed ibn Omer el-Buhari (?-1222),
    7. El-Fetava et-tarsusijje, autor Nedžmuddin Ibrahim ibn Alija ibn Ahmed et-Tarsusi (1321-1357),
    8. El-Fetava et-tatarhanijje, autor Feriduddin Alim ibn el-Ala' el-Enderiti el-Ensari ed-Dihlevi (?-1384/5),
    9. El-Fetava el-bezzazijje (El-Džamiu-l-vedžiz), autor Muhammed ibn Muhammed ibn Šihab el-Havarizmi el-Kerderi (?-1424), poznat kao Ibn el-Bezzaz,
    10. El-Fetava el-kasimijje, autor Zejnuddin Ebu-l-Fida' Kasim ibn Kutlubuga es-Suduni (1399-1474),
    11. El-Fetava ez-zejnijje, autor spomenuti Zejnuddin Ibn Nudžejm (1520-1563),
    12. El-Fetava el-hajrijje, autor Hajruddin ibn Ahmed ibn Nuruddin Alija el-Ejjubi el-Faruki er-Remli (1585-1671),
    13. El-Fetava el-hindijje (El-Fetava el-alemgirijje); Zbornik je napisala komisija sastavljena od 23 indijska učenjaka, pod vođstvom Nizamuddina el-Burhanpurija, u periodu 1666-1675, za vrijeme mogulskog vladara Aurangzeba (1658-1707). Pri pisanju Zbornika svoj doprinos je dalo oko 500 učenjaka: 300 iz Južne Azije (Indijski potkontinent), 100 iz Iraka i 100 iz Hidžaza.

     

    1. V) Najvažniji tekstovi koji obrađuju određene oblasti:
    2. Ahkamu-l-evkaf, knjiga obrađuje vakufsko pravo, autor Ebu Bekr Ahmed ibn Amr ibn Muhejr eš-Šejbani el-Hassaf (797-875),
    3. Es-Siradžijje, knjiga obrađuje nasljedno pravo, autor Siradžuddin (Siradžu-l-Mille ve-d-Din) Ebu Tahir Ebu Abdullah Muhammed ibn Muhammed ibn Abdurrrešid el-Gaznevi es-Sedžavendi (?-oko 1165),
    4. Tuhfetu-l-muluk, knjiga obrađuje ibadat (taharet, namaz, post, zekat, hadždž), džihad, lov i klanje, mekruhe, nasljedno pravo, privređivanje i bonton, autor Zejnuddin Ebu Abdullah Muhammed ibn Ebu Bekr ibn Abdulkadir er-Razi (?-1268),
    5. Nisabu-l-ihtisab, knjiga obrađuje ihtisab (tržišna inspekcija i javni moral), autor Dijauddin Omer ibn Muhammed ibn Ived es-Sunnami (?-1297),
    6. Munjetu-l-musalli, knjiga obrađuje namaz, autor Sediduddin Muhammed ibn Muhammed ibn er-Rešid el-Kašgari (1305),
    7. Zadu-l-fekir, knjiga obrađuje namaz, autor spomenuti Ibnu-l-Humam (1388-1457),
    8. Nuru-l-idah, knjiga obrađuje taharet, namaz i post, autor Ebu-l-Ihlas Hasan ibn Ammar ibn Alija el-Vefai el-Ezheri eš-Šurunbulali (1586-1659).

     

    1. VI) Najvažniji komentari koji obrađuju određene oblasti:
    2. Šerhu-s-Siradžijje, komentar spomenute knjige Es-Siradžijje, autor Es-Sejjid eš-Šerif Ebu-l-Hasan Alija ibn Muhammed ibn Alija el-Husejni el-Džurdžani (1339-1413),
    3. Minhatu-s-suluk, komentar spomenute knjige Tuhfetu-l-muluk, autor spomenuti El-Ajni (1361-1451),
    4. El-Is'af fi Ahkami-l-evkaf, sažetak i dopuna spomenutoj knjizi Ahkamu-l-evkaf, autor Burhanuddin Ibrahim ibn Musa ibn Ebu Bekr et-Tarabulusi (1449-1516),
    5. Gunjetu-l-mutemelli (Halebi Kebir, Eš-Šerh el-kebir), komentar spomenute knjige Munjetu-l-musalli, autor spomenuti Ibrahim el-Halebi (?-1549),
    6. Ianetu-l-hakir, komentar spomenute knjige Zadu-l-fekir, autor spomenuti et-Timurtaši el-Gazzi (1533-1596),
    7. Meraki-l-felah, skraćeni komentar spomenute knjige Nuru-l-idah, autor spomenuti Eš-Šurunbulali (1586-1659),
    8. Imdadu-l-Fettah, duži komentar spomenute knjige Nuru-l-idah. Knjiga dodatno obrađuje zekat i hadždž, autor spomenuti Eš-Šurunbulali (1586-1659),
    9. Is'afu-l-Mevla el-Kadir, komentar spomenute knjige Zadu-l-fekir, autor Šihabuddin Ahmed ibn Ibrahim et-Tunusi ed-Dukdusi (?-1721).

     

    VII) Najvažnije hanefijske knjige ostalih vrsta:

    1. Et-Tedžrid, enciklopedija komparativnog fikha (komparacija između hanefijskog i šafijskog fikha), predstavlja najveću enciklopediju komparativnog fikha klasičnog perioda (12 tomova, 1633 pravnih pitanja (mesela), 32544 stavke), autor spomenuti El-Kuduri (973-1037),
    2. El-Muhitu-l-burhanijj, enciklopedija fikha, autor Burhanuddin Ebu-l-Meali Mahmud ibn Ahmed ibn Abdulaziz el-Buhari (1156-1219), poznat kao Ibn Maze,
    3. El-Lubab fi-l-džem'i bejne-s-sunneti ve-l-kitab, knjiga obrađuje hadiske dokaze hanefijskog mezheba u spornim pitanjima, autor Džemaluddin Ebu Muhammed Alija ibn Zekerijja ibn Mesud el-Ensari el-Hazredži el-Menbidži (?-1287),
    4. Nasbu-r-raje li-ehadisi-l-Hidaje, tahridž hadisa iz spomenutog djela El-Hidaje, autor Džemaluddin Ebu Muhammed Abdullah ibn Jusuf ibn Muhammed ez-Zejlei (?-1360),
    5. Menzumetu Ibn Vehban, poučna poema (menzuma) iz hanefijskog fikha, autor šejhu-l-islam Eminuddin Ebu Muhammed Abdulvehhab ibn Ahmed ibn Vehban el-Harisi el-Mizzi (1327-1367),
    6. Et-Ta'rifat, leksikon islamske terminologije, autor spomenuti Es-Sejjid el-Džurdžani (1339-1413),
    7. Tahridž ehadis El-Ihtijar li-ta'lili-l-Muhtar, tahridž (interpretacija) hadisa iz spomenutog djela El-Muhtar li-l-fetva, autor spomenuti Ibn Kutlubuga (1399-1474),
    8. Šerh Menzumetu Ibn Vehban, komentar spomenute menzume, Menzumetu Ibn Vehban, autor Abdulberr ibn eš-Šihne el-Halebi el-Kahiri (1448-1515),
    9. El-Ešbah ve-n-nezair, obrađuje fikhska pravila, autor spomenuti Zejnuddin Ibn Nudžejm (1520-1563),
    10. El-Hašije, glosa na spomenutu knjigu Meraki-l-felah, autor Ahmed ibn Muhammed ibn Ismail Et-Tahtavi (?-1816),
    11. Reddu-l-muhtar (El-Hašije), glosa (hašija) na spomenutu knjigu Ed-Durru-l-muhtar, autor Muhammed Emin ibn Omer ibn Abdulaziz (1783-1836), poznat kao Ibn Abidin. Inače, Hašija Ibn Abidina se smatra najobuhvatnijim i najpreciznijim hanefijskim djelom, te samim tim i najreferentnijim. Autor je upotrijebio čak 837 izvora pri njegovom pisanju.

     

    VIII) Još neke važne kasne hanefijske knjige (1100-1900):

    1. Šerh El-Džamiu-s-sagir, komentar spomenute knjige El-Džamiu-s-sagir, autor Ebu Nasr Ahmed ibn Mensur el-Isbidžabi (?-1087),
    2. El-Vakiat, zbornik fetvi, autor Husamuddin Ebu Muhammed Omer ibn Abdulaziz ibn Maze el-Buhari (1090-1141), poznat kao Es-Sadr eš-Šehid,
    3. El-Fetava en-nesefijje, zbornik fetvi, autor Nedžmuddin Ebu Hafs Omer ibn Muhammed ibn Ahmed en-Nesefi (1068-1142), poznat kao Mufti-s-Sekalejn (muftija dva svijeta - ljudskog i džinnskog),
    4. Hulasatu-l-fetava, zbornik fetvi, autor Iftiharuddin Tahir ibn Ahmed ibn Abdurrešid el-Buhari (?-1147),
    5. El-Fikhu-n-nafi', metn, autor Nasiruddin Ebu-l-Kasim Muhammed ibn Jusuf ibn Muhammed el-Haseni es-Semerkandi (?-1161),
    6. Džamiu-l-fetava, zbornik fetvi, autor spomenuti Nasiruddin es-Semerkandi (?-1161),
    7. El-Multekat fi-l-fetava, zbornik fetvi, autor spomenuti Nasiruddin es-Semerkandi (?-1161),
    8. El-Muhitu-r-redavijj, enciklopedija fikha, autor Redijjuddin Muhammed ibn Muhammed es-Serahsi (?-1175),
    9. El-Fetava el-attabijje, zbornik fetvi, autor Zejnuddin Ebu Nasr Ebu-l-Kasim Ahmed ibn Muhammed ibn Omer el-Attabi el-Buhari (?-1190),
    10. Zehiretu-l-fetava (Ez-Zehiretu-l-burhanijje), zbornik fetvi, autor spomenuti Burhanuddin Ibn Maze (1156-1219),
    11. Jetimetu-d-dehr fi fetava ehli-l-asr, zbornik fetvi, autor Alauddin Muhammed ibn Mahmud el-Mekki el-Havarizmi et-Terdžumani (?-1247),
    12. El-Mudžteba, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurija, autor Nedžmuddin Ebu-r-Redža' Muhtar ibn Mahmud ibn Muhammed ez-Zahidi el-Gazmini (?-1260),
    13. El-Havi fi-l-fetava, zbornik fetvi, autor spomenuti Ez-Zahidi (?-1260),
    14. El-Fetava ed-dijaijje, zbornik fetvi, autor spomenuti Dijauddin es-Sunnami (?-1297),
    15. El-Fetava el-gijasijje, zbornik fetvi, autor Davud ibn Jusuf el-Hatib (prva polovina XIV st.), zbornik je napisan za sultana Gijasuddina Ebu-l-Muzaffera,
    16. El-Mustasfa, komentar spomenute knjige El-Fikhu-n-nafi', autor spomenuti Hafizuddin Ebu-l-Berekat en-Nesefi (oko 1225-1310),
    17. El-Gaje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Šemsuddin Ebu-l-Abbas Ahmed ibn Ibrahim ibn Abdulganijj es-Serudži (1241-1310),
    18. En-Nihaje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Husamuddin Husejn ibn Alija ibn el-Hadždžadž es-Signaki (?-1311),
    19. Mi'radžu-d-diraje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Kavvamuddin Muhammed ibn Muhammed ibn Ahmed es-Sindžari el-Kaki (?-1348),
    20. Gajetu-l-bejan, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Kavvamuddin Ebu Hanife Ebu Muhammed ibn Emir Omer ibn el-Amid el-Farabi et-Turkistani el-Itkani (1286-1356), poznat kao Emir Katib,
    21. El-Kifaje, komentar spomenute knjige El-Hidaje, autor Dželaluddin ibn Šemsuddin Ahmed ibn Jusuf el-Havarizmi el-Kerlani (?-1365/6),
    22. Dževahiru-l-fikh, knjiga obrađuje ibadat, autor Tahir ibn Islam ibn Kasim el-Ensari el-Havarizmi (?-iza 1370),
    23. Šerh Medžmeu-l-bahrejn, komentar spomenute knjige Medžmeu-l-bahrejn, autor Šemsuddin Muhammed (Mehmed) ibn Jusuf ibn Iljas el-Kunevi (Konjevi, 1315-1386),
    24. El-Dževheretu-n-nejjire, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurija, autor Ebu Bekr ibn Alija ibn Muhammed el-Ibadi ez-Zebidi el-Haddadi (?-1397),
    25. Es-Siradžu-l-vehhadž, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurija, autor spomenuti El-Haddadi (?-1397),
    26. Šerh Medžmeu-l-bahrejn, komentar spomenute knjige Medžmeu-l-bahrejn, autor Izzuddin Abdullatif ibn Abdulaziz ibn Eminuddin el-Kermani er-Rumi (?-1398), poznat kao Ibn Melek i Ibn Ferišta,
    27. Šerhu-l-Kenz, komentar spomenute knjige Kenzu-d-dekaik, autor Muinuddin Muhammed ibn Abdullah el-Ferahi el-Herevi (?-1408), poznat kao Mulla Miskin,
    28. El-Fetava, autor Siradžuddin Ebu Hafs Omer ibn Alija ibn Faris el-Kinani el-Kahiri el-Husejni (oko 1350-1426), poznat kao Kariu-l-Hidaje (Čitač Hidaje),
    29. Remzu-l-hakaik, komentar spomenute knjige Kenzu-d-dekaik, autor spomenuti El-Ajni (1361-1451),
    30. Et-Tashih ve-t-terdžih, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurija, autor spomenuti Kutlubuga (1399-1474),
    31. El-Idah fi šerhi-l-islah, komentar, obrada i dopuna spomenutoj knjizi Šerhu-l-Vikaje, autor šejhu-l-islam Šemsuddin Ahmed ibn Sulejman ibn Kemal-paša (1468-1534), poznat kao Kemalpašazade,
    32. Džamiu-r-rumuz, komentar spomenute knjige En-Nukaje, autor Šemsuddin Muhammed ibn Husamuddin el-Hurasani el-Kuhustani (?-1546),
    33. Hedijjetu-s-su'luk, komentar spomenute knjige Tuhfetu-l-muluk, autor Ebu-l-Lejs Muharrem ibn Ebu-l-Berekat Muhammed (Mehmed) ibn el-Arif es-Sivasi el-Kastamuni el-Halveti ez-Zejli (?-1601),
    34. El-Ihkam, komentar spomenute knjige Dureru-l-hukkam, autor Ismail ibn Abdulganijj ibn Ismail en-Nablusi ed-Dimeški (1609-1652),
    35. El-Fetava es-sajrefijje, zbornik fetvi, autor Medždudin Esad ibn Jusuf ibn Alija el-Buhari es-Sajrefi (?-1677),
    36. El-Fetava el-ankarevijje, zbornik fetvi, autor šejhu-l-islam Muhammed (Mehmed) ibn Husejn el-Ankarevi er-Rumi (oko 1617-1687),
    37. El-Fetava el-es'adijje, zbornik fetvi, autor Esad ibn Ebu Bekr el-Uskudari el-Medeni el-Husejni (1640-1705),
    38. Tuhfetu-l-ahjar, komentar spomenute knjige Ed-Durru-l-muhtar, autor Ibrahim ibn Mustafa ibn Ibrahim el-Halebi el-Mezari (?-1776),
    39. Es-Siaje fi kešf ma fi šerhi-l-Vikaje, komentar spomenute knjige El-Vikaje, autor Kutbuddin Ebu-l-Hasenat Muhammed Abdulhajj ibn Muhammed Abdulhalim ibn Muhammed Eminullah el-Ensari es-Sihalevi el-Leknevi (1848-1886).

     

    1. IX) Još neke važne rane hanefijske knjige (737-1100):
    2. Kitabu-l-haradž, knjiga obrađuje finansijsko pravo, autor spomenuti Ebu Jusuf (731-798),
    3. El-Mudžerred, knjiga sadrži rana pravna mišljenja hanefijskog mezheba, autor spomenuti Hasan ibn Zijad (734-819),
    4. En-Nevadir, knjiga obrađuje fetve koje se pripisuju osnivačima mezheba, autor Ebu Sulejman Musa ibn Sulejman el-Dževzedžani (?-iza 815),
    5. En-Nevadir, knjiga obrađuje fetve koje se pripisuju osnivačima mezheba, autor Ebu Ja'la Mualla ibn Mensur er-Razi (oko 767-826),
    6. Edebu-l-kadi, knjiga obrađuje sudsko pravo, autor Ebu Abdullah Muhammed ibn Semaa ibn Ubejdullah et-Temimi (747-847/8),
    7. El-Menasik, knjiga obrađuje hadždž, autor Ebu Abdullah Muhammed ibn Šudža' es-Seldži (797-879/80),
    8. El-Muhtesar, metn, autor Ebu-l-Hasan Ubejdullah ibn Husejn ibn Dellal el-Bagdadi el-Kerhi (874-952),
    9. Šerh El-Džamiu-s-sagir, komentar spomenute knjige El-Džamiu-s-sagir, autor Ebu Džafer Muhammed ibn Abdullah ibn Muhammed el-Belhi el-Hinduvani (oko 910-973), poznat kao Ebu Hanife Mlađi,
    10. Šerhu-l-Muhtesar, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Tahavije, autor Ebu Bekr Ahmed ibn Alija el-Džessas er-Razi (918-981),
    11. El-Vakiat, zbornik fetvi, autor Ebu-l-Abbas Ahmed ibn Muhammed ibn Omer en-Natifi (?-1054),
    12. El-Mebsut, komentar spomenute knjige El-Kafi, autor Šemsu-l-Eimme Ebu Ahmed Abdulaziz ibn Ahmed ibn Nasr el-Buhari el-Halvani (?-1056),
    13. En-Nutef fi-l-fetava, zbornik fetvi, autor Ebu-l-Hasan Alija ibn Husejn ibn Muhammed es-Sugdi (?-1068),
    14. Šerhu-l-Muhtesar, komentar spomenute knjige El-Muhtesar Kudurije, autor Ebu Nasr Ahmed ibn Muhammed ibn Muhammed el-Bagdadi el-Akta' (?-1080/81),
    15. El-Mebsut, komentar spomenute knjige El-Kafi, autor šejhu-l-islam Ebu Bekr Muhammed ibn Husejn ibn Muhammed el-Buhari Havahirzade (?-1090).

    Autor: Jusuf Džafić, iz knjige:  Islamske zanimljivosti  - vodič kroz bogatu islamsku tradiciju

    Keywords & Tags

    Islam, sunnet, hadis, iman, islamska predavanja, islamska civilizacija, islamska kultura, propisi, rukja, ehlu sunnet, salavat, idžtihad, predavanja, Allah, Poslanik, poslanik Muhammed, predaja, enciklopedija hadisa, Buharija, Muslim, Ebu Davud, Ibn Madže, Tirmizi, Darekutni, Nesai, Taberani, Malik, Bezzar, Darimi, Nevevi, Kenan Musić, Šefik Kurdić, Bejheki, muharrem, rebiul evel, rođenje poslanika, hazreti, sahih, hasen, daif, lanac prenosilaca, Ebu Hurejre, kurtubi, hanefijski, mezheb, šafijski, malik, hanbel, mehr, nafaka, farz kifaje, fatima, fetva, fikh, hafiz, halifa, Ebu bekr, Alija, Omer, Ibn Hadžer, hatib, hidžab, hilafet, hudejbija, uhud, hendek, ibadet, ibadije, iblis, ibn Tejmijje, akaid, akida, ahlak, moral, povijest islama, sira, kiraet, tedžvid, dove, mevlud, sedmina, tabut, haram, halal, menhedž, sufije, selefizam, hajz, nifas, istihaza, žena islam, hurije, bedr, bejat, kaba, bejtul mal, abasije, emevije, adl, arefat, mikat, ihram, umra, asgab, džebrail, mikail, munkir, nekir, israfil, sudnji dan, predznaci, daija, vaz, dawa, derviš, mekasid, matudiri, ešarije, medina, mekka, mekasid, mešhur, nesh, metn, ravija, rivajet, mihrab, muhadis, muhkem, murted, mustahredž, mutezile, tabiin, tahavija, taberi, taklid, džihad, talak, razvod, belag, teologija, tesavvuf, tespih, tevhid, kijas, masleha, Ibrahim, Isa, Musa, Tevrat, Indžil, džini, šejtan, iddet,idžaz, temettu, ilham, ilm, kelam, šiije, ismailije, sunije, ehlu, istigfar, tevba, itikaf, kefaret, objava, jasin, ašura, hadisi kudsijj, gajb, kafir, sijase, zamahšeri, adabi, mubarek, islamizam, hatma, Kur'an, tefsir prevod, sura, ajet, harf, tefsir, prevod Kur'ana, Besim Korkut, Ibn Kesir, komentar Kur'ana, tumačenje Kur'ana, Enes Karić, Endelusi, Ibn Džuzejj, vrte tefsira, racionalni tefsir, tradicionalni tefsir, sufijski tefsir, amme džuz, transkripcija, ilmihal, abdest, tejemum, gusul, džunub, namaz, farz, sastavni dijelovi namaza, uvjeti za namaz, sahibi uzur, džemat, mujezin, ezan, ikamet, teravija, teravih, noćni namaz, sabah, podne, ikindija, akšam, jacija, rekat, sedžda, selam, početni tekbir, bajram, kurban bajram, ramazan, napaštanje, fidja, post, iftar, sehur, imsak, sadekatu fitr, vitre, zekat, nijjet, nafile, hutba, hadž, kurban, akika, dženaza, imanski šarti, šehadet, muslimani, kunut dova, zikr, zuhd, nefs, nikah, islamske nauke, Gazali, rječnik, pojmovnik, naklanjavanje, sehvi sedžda, feraiz, nasljedno pravo, sekte, grijeh, grijesi, sadaka, bereket, šerijat, šerijatsko, mubah, mustehab, mukabela, lejletul bedr, lejletul kadr, hidžr, miradž, Allahova imena, Allahova svojstva, ahiret, azab, kabur, mizan, hifz, mesela, Ibn Abbas, vakuf, kader, mushaf, Ebu Hanife, Rumi, iskušenje, Bog, Božije, dunjaluk, skraćivanje namaza, spajanje namaza, kijam, prvi uvjet, kibla, vaktija, din, džennet, džehenem, sifat, Rahman, vadžib, edeb, hadiske predaje, oprost grijeha, Preporod, Glasnik, Novi muallim, vazovi, Sulejman Bugari, Kenan Musić, Ammar bašić, Izet Čamdžić, islamski video, audio predavanja, mekam, tevhid, hikaje, šerijatski brak, šerijatsko vjenčanje

    Contact Us

    Adress: Kovaci 36, 71000 Sarajevo Bosnia-Herzegovina

    email: info@islam.ba

    Uputstvo

    O Platformi