Definicija velikog grijeha
Pokušavajući definisati velike grijehe, učenjaci pominju nekoliko mišljenja:
Od Abdullaha ibn Abbasa, r.a., se prenosi da je rekao: "Veliki grijeh je svaki grijeh kojeg Allah, dž.š., pominje u Kur'anu i taj ajet se završava sa pominjanjem: džehennemske vatre, Allahove srdžbe, prokletstva ili kazne."
Zehebi kaže: "Veliki grijeh je sve ono zašto je predviđena šerijatska kazna (sankcija) na ovom svijetu (kao što su: ubistvo, zinaluk i krađa) ili je to čin za koji je obećana kazna, prokletstvo ili prijetnja na drugom svijetu. Takođe se u to ubrajaju djela čije počinioce je Allahov Poslanik, s.a.v.s., prokleo u hadisima. Kao što treba napomenuti da su neki od velikih grijeha veći i teži od drugih."
Drugi učenjaci ovome još dodaju: "...ili se kod počinioca tog djela niječe (ili umanjuje) iman, stiže ga prokletstvo i tome slično."
Ebu Muhammed ibn Abdusselam kaže: "Veliki grijeh je svaki čin koji ukazuje da njegov počinilac omalovažava i ismijava vjeru ili neku od vjerskih svetinja. Ako hoćeš da uvidiš razliku između manjeg i većeg grijeha, onda štetnost tog grijeha usporedi sa štetnostima ostalih velikih grijeha, pa ako ta štetnost bude manja od toga onda je to manji grijeh, a ako bude ista ili veća onda je to veći grijeh. Na primjer, kada bi neko omogućio i pomogao drugom da učini zinaluk, ili pomogao nekom da ubije muslimana, nema sumnje da je to veći grijeh, i njegova štetnost je gora, nego jesti imetak siročeta, što je takođe veliki grijeh..."
Hulejmi kaže: "Svaki grijeh u sebi sadrži i manji i veći grijeh, jer ponekad manji grijeh prerasta u veći zbog određene okolnosti, kao što veliki grijeh, u određenim situacijama prerasta u razvrat (još veći grijeh) osim kufra (nevjerstva) koji je najteži grijeh."
Allah, dž.š., u Kur’anu garantuje da će onome ko se bude klonio velikih grijeha oprostiti male grijehe i da će ga uvesti u Džennet: “Ako se budete klonili velikih grijeha, koji su vam zabranjeni, Mi ćemo preći preko vaših manjih grijeha i uvešćemo vas u divno mjesto (Džennet).” Upravo zbog toga se ovaj ajet iz sure Nisa’ ubraja među najomiljenije, najvažnije i najdraže ajete iz Kur’ana.
Ibn Mes’ud , r.a., kaže: “Pet ajeta iz sure En-Nisa’ mi je draže od cijelog dunjaluka:
﴿إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلاً كَرِيمًا﴾
(سورة النساء 31 )
1- “Ako se budete klonili velikih grijeha, koji su vam zabranjeni, Mi ćemo preći preko vaših manjih grijeha i uvešćemo vas u divno mjesto (Džennet).”
﴿إِنَّ اللَّهَ لاَ يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ ﴾ (سورة النساء 48 )
2- “Allah neće oprostiti da Mu se neko drugi smatra ravnim (da Mu se čini širk) a oprostiće manje grijehe kome On hoće.”
﴿وَمَنْ يَعْمَلْ سُوءًا أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِيمًا﴾
(سورة النساء 110)
3- “Onaj ko kakvo zlo učini ili se prema sebi ogriješi pa poslije zamoli Allaha da mu oprosti - naći će da Allah prašta i da je milostiv.”
﴿إِنَّ اللَّهَ لاَ يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِنْ تَكُنْ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا﴾ (سورة النساء 40 )
4- “Allah neće nikome ni trunku nepravde učiniti. Dobro djelo On će umnogostručiti i još od Sebe nagradu dati.”
﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَلَمْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ أُوْلَئِكَ سَوْفَ يُؤْتِيهِمْ أُجُورَهُمْ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا﴾ (سورة النساء 152 )
5- “A oni koji u Allaha i u poslanike Njegove vjeruju i nijednog od njih ne izdvajaju - On će ih, sigurno, nagraditi. - A Allah prašta i samilostan je.”
Ibn Abbas , r.a., kaže: “Osam ajeta iz sure En-Nisa’ je za ovaj ummet bolje od svega što je na dunjaluku:
﴿يُرِيدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَيَهْدِيَكُمْ سُنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَيَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾ (سورة النساء 26)
1- “Allah želi da vam objasni i da vas putevima kojima su išli oni prije vas uputi, i da vam oprosti. - A Allah sve zna i mudar je.”
﴿وَاللَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَيُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِيلُوا مَيْلاً عَظِيمًا﴾
(سورة النساء 27)
2- “Allah želi da vam oprosti, a oni koji se za strastima svojim povode žele da daleko s pravog puta skrenete.”
﴿يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْ وَخُلِقَ الْإِنسَانُ ضَعِيفًا﴾ (سورة النساء 28 )
3- “Allah želi da vam olakša, - a čovjek je stvoren kao nejako biće.”
﴿مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا﴾
(سورة النساء 147)
4- “Zašto bi vas Allah kažnjavao ako budete zahvaljivali i vjerovali? Allah je blagodaran i sveznajući.” i još je Ibn Abbas , r.a., pomenuo prva četiri, gore citirana ajeta u izreci Ibn Mes’uda.
Allahov Poslanik, s.a.v.s., takođe, naglašava da se mali grijesi brišu obavljanjem pet dnevnih namaza, klanjanjem džume-namaza, postom i drugim dobrim djelima. Taj hadis glasi:
قال رَسُولُ اللَّهِ صَلىَّ اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ وَالْجُمْعَةُ إِلَى الْجُمْعَةِ وَرَمَضَانُ إِلَى رَمَضَانَ مُكَفِّرَاتٌ مَا بَيْنَهُنَّ إِذَا اجْتَنَبَ الْكَبَائِرَ (مسلم والترمذي وغيرهما)
“Pet dnevnih namaza, džuma do džume, Ramazan do Ramazana, brišu ono što se učini između toga, ako se budu izbjegavali veliki grijesi.”
Zehebi, nakon citiranja ovog hadisa, kaže: “Zbog ovoga ranije pomenutog, dužnost nam je da izučavamo velike grijehe, kako bi ih muslimani upoznali i klonili ih se.”
Abdullah ibn Amr, r.a., kaže: Allahov Poslanik, s.a.v.s., se jednom prilikom popeo na mimberu i rekao: “Zaklinjem se, zaklinjem se… zatim je sišao i rekao: Radujte se, i budite veseli; ko bude redovno obavljao pet dnevnih namaza i bude se klonio velikih grijeha, ući će u Džennet na koja god vrata hoće.”
Autor: Fuad Sedić