Ebu Hurejre, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Rasprava o Kur’anu vodi u nevjerstvo.” 

Tirmizi u svome Džami’u bilježi hadis koji prenosi Abdullah ibn Abbas, r.a., da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Nemoj sa svojim bratom bespotrebno raspravljati niti se bespotrebno šaliti, niti mu nešto obećavati pa onda to pronevjeriti.”

Zehebi –rahimehullah- u svojoj knjizi Kebair smatra bespotrebnu raspravu i debatu od velikih grijeha i to potkrepljuje sa slijedećim ajetima: 

﴿وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ(204)وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللَّهُ لاَ يُحِبُّ الْفَسَادَ(205)وَإِذَا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ﴾ (سورة البقرة 204-206)

“Ima ljudi čije te riječi o životu na ovom svijetu oduševljavaju i koji se pozivaju na Allaha kao svjedoka za ono što je u srcima njihovim, a najljući su pritivnici. Čim se neki od njih dočepa položaja, nastoji da napravi na Zemlji nered, ništeći usjeve i stoku. –A Allah ne voli nered! A kada mu se rekne: “Boj se Allaha”on onda iz inada griješi. Njemu je dosta Džehennem, a on je, doista, grozno boravište.”

﴿ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلاَّ جَدَلاً بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ﴾ 

(سورة الزخرف 58)

“A naveli su ti ga kao primjer samo zato da bi spor izazvali, jer su oni narod svađalački.” 

﴿إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلاَّ كِبْرٌ مَا هُمْ بِبَالِغِيهِ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ﴾ (سورة غافر 56)

“Oni koji o Allahovim znamenjima raspravljaju, iako im nikakav dokaz nije došao, u srcima njihovim je samo oholost koja ih neće dovesti do cilja željenog, zato moli od Allaha zaštitu, jer On, uistinu, sve čuje i sve vidi.”

Takođe Zehebi svoj stav podupire i sa slijedećim hadisima: 

Aiša, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Zaista je Allahu, dž.š., najmrži onaj koji uporno i bespravno raspravlja i koji se svađa.” 

Abdullah ibn Abbas, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Dovoljno je čovjeku griješenja da bude uporan u svađi i raspravi.”

Ebu Umame, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Neće ljudi početi raspravljati, nakon Upute na kojoj su bili, a da neće zalutati.” Zatim je proučio ovaj kur’anski ajet: 

﴿ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلاَّ جَدَلاً بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ﴾ (سورة الزخرف 58)

“A naveli su ti ga kao primjer samo zato da bi spor izazvali, jer su oni narod svađalački.” 

Abdullah ibn Omer, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Najviše čega se bojim za svoj ummet je: griješenje učenog, munafikova rasprava i dunjaluk koji će vas preokupirati.”

 

عَنْ أَبِي أُمَامَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلىَّ اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَا زَعِيمٌ بِبَيْتٍ فِي رَبَضِ الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَإِنْ كَانَ مُحِقًّا وَبِبَيْتٍ فِي وَسَطِ الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الْكَذِبَ وَإِنْ كَانَ مَازِحًا وَبِبَيْتٍ فِي أَعْلَى الْجَنَّةِ لِمَنْ حَسَّنَ خُلُقَهُ (حديث حسن ورواه أبو داود والترمذي)

Ebu Umame, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Ja garantujem dvorac u podnožju Dženneta onom ko ostavi raspravu pa makar bio u pravu, i garantujem dvorac u sredini Dženneta onome ko ostavi laž pa makar se šalio, i garantujem dvorac u najvišem stepenu Dženneta onome čije ponašanje bude lijepo.”

Inače, cilj rasprave treba da bude dolazak do istine i pravog rješenja a ne da bude nametanje svog mišljenja drugima. 

Šafija –rahimehullah- kaže: “Nikada nisam ni s kim raspravljao a da nisam poželio da istina izađe iz njegovih usta.”

Ebu Hurejre, r.a., prenosi da je Allahov Poslanik, s.a.v.s., rekao: “Ko bez potrebe uporno raspravlja i svađa se taj zaslužuje srdžbu sve dok to ne ostavi.”

Alija, r.a., je rekao: “Svađa i rasprava mogu odvesti čovjeka u propast.” 

Autor: Fuad Sedić