Zufer ibn Huzejl el-Anberi (728–775) tabi-tabiin i treći po važnosti učenik Ebu Hanife. Arapskog je porijekla, iz plemena Temim. Rođen je u Kufi, gdje se školovao kod Ebu Hanife preko 20 godina. Pored Ebu Hanife, učio je i pred drugim renomiranim kufanskim šejhovima. Među njima su: Sufjan es-Sevri, utemeljitelj sevrijskog mezheba, Jahja ibn Abdullah ibn el-Haris et-Tejmi, Ismail ibn Ebu Halid el-Bedželi, Sulejman ibn Mihran el-A'meš, Hadždžadž ibn Ertah en-Nehai, Zekerijja ibn Ebu Zaide el-Hemdani, Hasan ibn Umare el-Bedželi itd. Na svom putu traženja znanja boravio je, pored Kufe, i u drugim naučnim centrima Iraka, Arabije i Perzije: Basri, Mekki, Medini, Isfahanu itd.
Nakon Ebu Hanifine smrti Zufer preuzima njegovu halku i postaje vodeći hanefijski pravnik u Kufi. Oko 770. godine prelazi u Basru da živi i djeluje, gdje dobija posao basranskog kadije. Tu ostaje do svoje prerane smrti. Među njegovim učenicima su: Muhammed ibn Hasan eš-Šejbani, Hasan ibn Zijad el-Lu'lui, Abdullah ibn el-Mubarek, Nuh ibn Derradž en-Nehai, En-Nu'man ibn Abdusselam et-Tejmi el-Asbehani, Šekik ibn Ibrahim el-Belhi, Veki' ibn el-Džerrah, Hassan ibn Ibrahim el-Kirmani, Abdulvahid ibn Zijad, El-Hakem ibn Ejjub, Malik ibn Fudejk - sve isto Ebu Hanifini učenici; Eksem ibn Muhammed i dr. Pouzdan prenosilac. Ima svoj Al-Āṯār, jednu od najstarijih hadiskih zbirki. Pored dotične hadiske zbirke, autor je još svega dva djela, i to iz fikha: Maqālāt, Muǧarrad fī al-furū'.
Zufer je spadao u vodeće islamske učenjake svoga doba - formativnog doba pravnih škola (mezheba). Bio je upućen u fikh (islamsko pravo), hadis (nauku o predajama Muhammeda, a.s.), teologiju (kelam), tefsir (tumačenje Kur'ana), ahlak (islamsku etiku), arapski jezik i druge islamske nauke.
Vidi detaljnije o Zuferu: Ibn es-Sa'd, Et-Tabekat el-kubra, sv. 6, str. 387; Jahja ibn Mein, Et-Tarih - rivaje Ed-Duri, sv. 3, str. 503-504; Ibn Kutejbe ed-Dineveri, El-Mearif, str. 496; Ibn Džerir et-Taberi, Tarih er-rusul ve el-muluk, sv. 11, str. 654; Ibn Ebu Hatim, El-Džerh ve et-ta'dil, sv. 3, str. 608-609; Ibn Hibban, Es-Sikat, sv. 6, str. 339; Id., Mešahir ulema' el-emsar, str. 269; Ebu eš-Šejh el-Asbehani, Tabekat el-muhaddisin bi Asbehan ve el-varidin alejha, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1992, sv. 1, str. 450-451; Ebu Nuajm, Tarih Asbehan, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1990, sv. 1, str. 373-374; Es-Sajmeri, Ahbar Ebi Hanife ve ashabihi, str. 109-113; Ibn Šahin, Tarih esma' es-sikat, Ed-Dar Es-Selefijje, Kuvajt, 1984, str. 94; Ibn Abdulberr, El-Intika' fi fedail es-selase el-eimme el-fukaha', str. 142, 173-174; Eš-Širazi, Tabekat el-fukaha', str. 135; Es-Selmasi, Jahja ibn Ibrahim, Menazil el-eimme el-erbea: Ebi Hanife ve Malik ve Eš-Šafi' ve Ahmed, str. 178 Es-Sem'ani, El-Ensab, sv. 6, str. 66-67; Sibt Ibn el-Dževzi, Mir'at ez-zeman fi tevarih el-e'jan, sv. 13, str. 39, sv. 14, str. 134; En-Nevevi, Tehzib el-esma' ve el-lugat, sv. 1, str. 197; Ibn Hallikan, Vefejat el-e'jan, sv. 2, str. 317-319; Ez-Zehebi, Tarih el-islam, sv. 4, str. 51-52; Id., Sijer e'lam en-nubela', sv. 8, str. 38-41; Id., Mizan El-I'tidal, sv. 2, str. 71; Id., El-Mugni fi ed-duafa', sv. 1, str. 238; Id., El-Iber fi haber men gaber, sv. 1, str. 176; Es-Safedi, El-Vafi bi el-vefejat, sv. 14, str. 134-135, sv. 27, str. 199; El-Jafi', Mir'at el-džinan ve ibre el-jakzan, sv. 1, str. 264; Ibn Kesir, El-Bidaje ve en-nihaje, sv. 10, str. 129; El-Kureši, El-Dževahir el-mudijje fi tabekat el-hanefijje, sv. 1, str. 140, 243-244, 524, 534-536, sv. 2, str. 211-212, 330; Ibn Hadžer, El-Isar bi ma'rife ruvat el-asar, str. 75-76; Id., Lisan el-mizan, sv. 2, str. 476-478; El-Ajni, Megani el-ahjar fi šerh esami ridžal Meani el-asar, sv. 1, str. 330-332; Ibn Tagribirdi, En-Nudžum ez-zahire fi muluk Misr ve el-Kahire, sv. 2, str. 32; Ibn Kutlubuga, Es-Sikat mimmen lem jeka' fi el-kutub es-sitte, Merkez En-Nu'man li el-buhus ve ed-dirasat el-islamijje ve tahkik et-turas ve et-terdžeme, San'a, 2011, sv. 4, str. 313-316; Id., Tadž et-teradžim, str. 169-170; El-Ulejmi, El-Tarih el-mu'teber fi enba' men gaber, sv. 2, str. 421; Et-Tajjib Bamahreme, Kilade en-nahr fi vefejat e'jan ed-dehr, sv. 2, str. 211; Ibn en-Nedim, El-Fihrist, str. 252; Katib Čelebi, Sullem el-vusul ila tabekat el-fuhul, sv. 2, str. 111; Id., Kešf ez-zunun an esamijj el-kutub ve el-funun, sv. 2, str. 1593; Ismail-paša el-Bagdadi, Hedijje el-arifin, sv. 1, str. 373; Ibn el-Imad el-Hanbeli, Šezerat ez-zeheb fi ahbar men zeheb, sv. 2, str. 261; Ibn el-Gazzi, Divan el-islam, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1990, sv. 2, str. 369; El-Leknevi, El-Fevaid el-behijje fi teradžim el-hanefijje, str. 45, 75-77, 224; Ibn el-Bezzaz, Menakib Ebu Hanife, str. 457-463; Ez-Zirikli, El-E'alam, sv. 3, str. 45; Omer Rida Kehhale, Mu'džem el-muellifin, sv. 4, str. 181; Grupa autora, El-Mevsua et-tarihijje, dorar.net, sv. 1, str. 471; Muhammed Zahid el-Kevseri, Lemehat en-nezar fi sire el-imam Zufer, El-Mektebe El-Ezherijje li et-turas, Kairo; Atijje el-Džuburi, El-Imam Zufer ve arauhu el-fikhijje, Dar En-Nedve el-džedide, Bejrut, 1986, sv. 1-2; Abdussettar Hamid, El-Imam Zufer ibn el-Huzejl: Usuluhu ve fikhuhu, Matbea Vizare el-evkaf ve eš-šuun ed-dinijje, Bagdad, 1982; Murteza Bedir, ZÜFER b. HÜZEYL, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, Istanbul, 2013, sv. 44, str. 527-530.
Vidi općenito o Zuferovim naučnim sposobnostima: Muhammed Zahid el-Kevseri, Lemehat en-nezar fi sire el-imam Zufer, str. 6-9 (passim), 14-17, 18-25; Murteza Bedir, ZÜFER b. HÜZEYL, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, str. 529-530; Atijje el-Džuburi, El-Imam Zufer ve arauhu el-fikhijje, sv. 1-2; Abdussettar Hamid, El-Imam Zufer ibn el-Huzejl: Usuluhu ve fikhuhu.
Adress: Kovaci 36, 71000 Sarajevo Bosnia-Herzegovina
email: info@islam.ba