Ebu Jusuf

Ebu Jusuf Jakub ibn Ibrahim el-Ensari (731-798), tabi-tabiin, najvažniji učenik Ebu Hanife i autor najstarijih knjiga iz fikha u islamu. Ensarijskog je porijekla, tj. njegovi preci su iz Medine. Rođen je u Kufi. Tu se školovao kod Ebu Hanife i Muhammeda ibn Abdurrahmana ibn Ebu Lejle, te pred drugim renomiranim kufanskim šejhovima. Njihov broj je veći od 70. Među njima su: Sulejman ibn Mihran el-A'meš, Asim ibn Ebu en-Nedžud, Ebu Ishak Sulejman eš-Šejbani, Israil ibn Junus ibn Ebu Ishak es-Subej'i, Mis'ar ibn Kidam el-Hilali itd. Na svom putu traženja znanja boravio je i u drugim naučnim centrima Iraka, Arabije i Šama: Basri, Mekki, Medini, Damasku, Homsu itd. Među njegovim učiteljima su, pored Ebu Hanife, još 3 osnivača mezheba: Malik ibn Enes, Lejs ibn Sa'd i Sufjan ibn Ujejne. Kada je Ebu Hanife preselio na ahiret, počeo je podučavati u Kufi u samostalnoj halci. Držao je svoju halku u Kufi preko 10 godina. Oko 780. godine prelazi da živi i djeluje u Bagdadu, gdje ostaje do svoje smrti, obnašajući visoke kadijske funkcije. Prvo je bio bagdadski kadija šest godina (780-786), a onda je u doba abasijskog halife Haruna er-Rešida (786-809) postavljen za prvog vrhovnog kadiju Islamskog hilafeta. Tu službu je obavljao 12 godina (786-798).

Kao vrhovni kadija najviše je zaslužan za širenje hanefijskog mezheba. Napisao je 99 knjiga u 400 svezaka: fikh (Kitāb al-ẖarāǧ - prva knjiga iz islamskog finansijskog prava; Al-Ḥiyal, Iẖtilāf Abū Ḥanīfah wa Ibn Abū Layla, Kitāb al-radd ‘alā Siyar al-Awzai', Al-Nawādir, Adab al-qāḍī, Kitāb al-radd 'ala Mālik ibn Anas, Kitāb iḥtilāf al-amṣār, Al-Amālī fī al-fiqh - djelo je imalo više od 300 svezaka; Kitāb al-ǧawāmi' - zbirka od 40 knjiga; Al-Imlā' - zbirka od 36 knjiga; Kitāb al-ṣalah, Kitāb al-ṣiyām, Kitāb al-zakāh, Kitāb al-ṣayd wa al-ḏabāiḥ, Kitāb al-buyū', Kitāb al-wakālah, Kitāb al-ġaṣb, Kitāb al-istibra', Kitāb al-ḥudūd, Kitāb al-waṣāyah, Kitāb al-farāiḍ), hadiske zbirke (Al-Āṯār - jedna od najstarijih hadiskih zbirki; Al-Nusẖa - rivajet Musneda Ebu Hanife), usuli fikh (Kitāb uṣūl al-fiqh). Inače, većina njegovih djela je zagubljena.

Vidi detaljnije o Ebu Jusufu: Ibn es-Sa'd, Et-Tabekat el-kubra, Dar Sadir, Bejrut, 1968, sv. 6, str. 52, sv. 7, str. 52, 330-331, 337; Jahja ibn Mein, Et-Tarih - rivaje Ed-Duri, Mekrez El-Buhus el-islamijje ve ihja et-turas el-islamijj, Mekka, 1979, sv. 4, str. 474; El-Buhari, Et-Tarih es-sagir, Mektebe Dar et-turas, 1977, Halep - Kairo, sv. 2, str. 228; Muslim, El-Kuna ve el-esma', Imade el-bahs el-ilmijj bi El-Džamia el-islamijje, Medina, 1984, sv. 2, str. 922; Ibn Kutejbe ed-Dineveri, El-Mearif, El-Hej'e el-misrijje el-amme li el-kutub, Kairo, 1992, str. 499; El-Fesevi, El-Ma'rife ve et-tarih, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1981, sv. 1, str. 173; Veki', Ahbar el-kudat, Mektebe Et-Tidžarijje el-kubra, Kairo, 1947, sv. 3, str. 254-264, 282, 326; Ibn Džerir et-Taberi, Tarih er-rusul ve el-muluk, Dar Et-Turas, Bejrut, 1967, sv. 8, str. 162, 239; El-Begavi, Mu'džem es-sahabe, Mektebe Dar el-bejan, Kuvajt, 2000, sv. 3, str. 48; Ibn Hibban, Es-Sikat, Mektebe Ed-Dar, Medina, 1985, sv. 7, str. 645-647; Id., Mešahir ulema' el-emsar, Dar El-Vefa', Mensura, 1991, str. 270; Ebu Sulejman er-Rebei, Tarih mevlid el-ulema' ve vefejatihim, Dar El-Asime, Rijad, 1990, sv. 1, str. 412; Hamza es-Sehmi, Tarih Džurdžan, Alem el-kutub, Bejrut, 1987, str. 487-488; Es-Sajmeri, Ahbar Ebi Hanife ve ashabihi, Alem el-kutub, Bejrut, 1985, str. 29, 97-108, 158-159; Ibn Hazm, Džemhere ensab el-Areb, Dar El-Kutub el-imijje, Bejrut, 1983, str. 390; Ibn Abdulberr, El-Intika' fi fedail es-selase el-eimme el-fukaha', Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, str. 172-173; Id., El-Istigna' fi ma'rife el-mešhurin men hamele el-ilm bi el-kuna, Dar Ibn Tejmijje, Rijad, 1985, sv. 2, str. 1015-1016; Id., El-Istiab fi ma'rife el-ashab, Dar El-Džil, Bejrut, 1992, sv. 2, str. 584-585; Ebu Nuajm, Ma'rife es-sahabe, Dar El-Vetan, Rijad, 1998, sv. 3, str. 1180; El-Hatib, Tarih Bagdad, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1996/97, sv. 10, str. 238, sv. 13, str. 348-349, sv. 14, str. 245-263, 298-299; Eš-Širazi, Tabekat el-fukaha', Dar Er-Raid el-arebijj, Bejrut, 1970, str. 134-135; El-Kadi Ijad, Tertib el-medarik ve takrib el-mesalik, Matbea Fedale el-Muhammedijje, Rabat, 1965-1983, sv. 2, str. 174; Jahja ibn Ibrahim es-Selmasi, Menazil el-eimme el-erbea: Ebi Hanife ve Malik ve Eš-Šafi' ve Ahmed, Mektebe El-Melik Fehd el-vetanijje, Rijad, 2002, str. 177-178; Es-Sem'ani, El-Ensab, Daire El-Mearif el-usmanijje, Hajderabad, 1962, sv. 2, str. 91-92, sv. 3, str. 195-196, sv. 7, str. 90-91, sv. 10, str. 306-308; Ibn Asakir, Tarih Dimešk, Dar El-Fikr, Bejrut, 1995, sv. 8, str. 200, sv. 60, str. 123, sv. 73, str. 298-300; Ebu el-Feredž Ibn el-Dževzi, El-Muntezam fi tarih el-muluk ve el-umem, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1992, sv. 9, str. 3, 71-80, 213, sv. 10, str. 41-42; Sibt Ibn el-Dževzi, Mir'at ez-zeman fi tevarih el-e'jan, Dar Er-Risale el-alemijje, Damask, 2013, sv. 12, str. 446, sv. 13, str. 33-41, 280-281; Ibn el-Esir, El-Kamil fi et-tarih, Dar El-Kitab el-arebijj, Bejrut, 1997, sv. 5, str. 287, 325; Id., Usd el-gabe fi ma'rife es-sahabe, Dar El-Fikr, Bejrut, 1989, sv. 2, str. 187; Ibn Hallikan, Vefejat el-e'jan, Dar Sadir, Bejrut, 1994, sv. 5, str. 408, sv. 6, str. 37, 378-390; Ibn el-Futi, Medžme' el-adab fi mu'džem el-elkab, Vizare es-sekafe ve el-iršad el-islamijj, Teheran, 1995, sv. 3, str. 314-316; Ibn Menzur, Muhtesar Tarih Dimešk, Dar El-Fikr, Damask, 1984, sv. 4, str. 291; Ibn Abdulhadi, Tabekat ulema' el-hadis, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1996, sv. 1, str. 421-422; El-Mizzi, Tehzib el-kemal fi esma' er-ridžal, Muessese Er-Risale, Bejrut, 1980, sv. 25, str. 318-319; Ez-Zehebi, Menakib El-Imam Ebi Hanife ve sahibejh, Ledžne ihja' el-mearif en-nu'manijje, Hajderabad, 1987/88, str. 57-76; Id., Tarih el-islam, Dar El-Garb el-islamijj, Bejrut, 2003, sv. 4, str. 907, 908, 918, 1021-1025, 1258, sv. 5, str. 918; Id., Sijer e'lam en-nubela', Muessese er-Risale, Bejrut, 1985, sv. 8, str. 535-539, sv. 10, str. 647; Id., Tezkire el-huffaz, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1998, sv. 1, str. 214-215; Id., Mizan El-I'tidal, Dar El-Ma'rife, Bejrut, 1963, sv. 2, str. 590-591, sv. 4, str. 447; Id., El-Muin fi tabekat el-muhaddisin, Dar El-Furkan, Amman, 1984, str. 71; Id., El-Iber fi haber men gaber, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, sv. 1, str. 219-220; Es-Safedi, El-Vafi bi el-vefejat, Dar Ihja' et-turas el-arebijj, Bejrut, 2000, sv. 3, str. 116, sv. 15, str. 96-97, sv. 27, str. 89, sv. 29, str. 167, 173; El-Jafi', Mir'at el-džinan ve ibre el-jakzan, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1997, sv. 1, str. 297-300; Ibn Kesir, El-Bidaje ve en-nihaje, Dar El-Fikr, Bejrut, 1986, sv. 9, str. 300, sv. 10, str. 180-182, 203; El-Kureši, El-Dževahir el-mudijje fi tabekat el-hanefijje, Mir Muhammed Kutubhane, Karači, sv. 1, str. 309-310, 476, sv. 2, str. 220-222, 234-235, 459-460, 519-526; Ibn Haldun, Et-Tarih, Dar El-Fikr, Bejrut, 1988, sv. 3, str. 274; Ibn Hadžer, Lisan el-mizan, Dar El-Bešair el-islamijje, Bejrut, 2002, sv. 3, str. 437-438, sv. 6, str. 300-301; Id., Ref' el-isr an kudat Misr, Mektebe El-Handži, Kairo, 1998, str. 468-472; Id., El-Isabe fi temjiz es-sahabe, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1994/95, sv. 3, str. 40; El-Ajni, Megani el-ahjar fi šerh esami ridžal Meani el-asar, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 2006, sv. 3, str. 250-253, 541; Ibn Tagribirdi, En-Nudžum ez-zahire fi muluk Misr ve el-Kahire, Dar El-Kutub el-misrijje, Kairo, sv. 2, str. 107-108; Es-Sujuti, Tabekat el-huffaz, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1983, str. 127-128; Ibn Kutlubuga, Tadž et-teradžim, Dar El-Kalem, Damask, 1992, str. 241, 315-317; El-Ulejmi, El-Tarih el-mu'teber fi enba' men gaber, Dar En-Nevadir, Damask, 2011, sv. 3, str. 354-356; Et-Tajjib Bamahreme, Kilade en-nahr fi vefejat e'jan ed-dehr, Dar El-Minhadž, Džidda, 2008, sv. 2, str. 265, 275-278; Ibn en-Nedim, El-Fihrist, Dar El-Ma'rife, Bejrut, 1997, str. 252-253; Katib Čelebi, Sullem el-vusul ila tabekat el-fuhul, IRCICA, Istanbul, 2010, sv. 3, str. 417-418, 440, sv. 5, str. 465; Id., Kešf ez-zunun an esamijj el-kutub ve el-funun, Mektebe El-Musenna, Bagdad, 1941, reprint Dar Ihja' et-turas el-arebijj, sv. 1, str. 46, 161, sv. 2, str. 1415, 1581, 1680; Ismail-paša el-Bagdadi, Hedijje el-arifin, Tubia bi inaje Vekale el-mearif el-dželile fi metbeatiha El-Behijje, 1951, reprint Dar El-Ihja' et-turas el-arebijj, Bejrut, sv. 2, str. 536; Ibn el-Imad el-Hanbeli, Šezerat ez-zeheb fi ahbar men zeheb, Dar Ibn Kesir, Damask-Bejrut, 1986, sv. 2, str. 231-232, 367-371; El-Leknevi, El-Fevaid el-behijje fi teradžim el-hanefijje, Dar Es-Seade, Kairo, 1906, str. 225; Siddik Hasan Han, Et-Tadž el-mukellel min dževahir measir et-tiraz el-ahir ve el-evvel, Vizare el-evkaf ve eš-šuun el-islamijje, Doha, 2007, str. 137-139; El-Muveffek el-Havarizmi el-Mekki, Menakib Ebu Hanife, Dar El-Kitab el-arebijj, Bejrut, 1981, str. 370-377, 463-508; Ibn el-Bezzaz, Menakib Ebu Hanife, Dar El-Kitab el-arebijj, Bejrut, 1981, str. 101, 105, 110-112 (passim), 120, 126, 365-370, 389-418; Ez-Zirikli, El-E'alam, Dar El-Ilm li el-melajin, Bejrut, 2002, sv. 3, str. 79, sv. 8, str. 193-194; Omer Rida Kehhale, Mu'džem el-muellifin, Mektebe El-Musenna, Bagdad, reprint Dar Ihja’ et-turas el-arebijj, Bejrut, sv. 13, str. 240-241; Adil Nuvejhid, Mu'džem el-mufessirin min sadr el-islam ve hatta el-hadir, Muessese Nuvejhid es-sekafijje, Bejrut, 1988, sv. 2, str. 739; Ibn Ebu Hatim, El-Džerh ve et-ta'dil, Dar El-Ihja' et-turas el-arebijj, Bejrut, 1952, sv. 9, str. 201-202; Ibn Adijj, El-Kamil fi duafa' er-ridžal, Dar El-Kutub el-ilmijje, Bejrut, 1997, sv. 8, str. 465-468; Es-Simnani, Revda el-kudat ve tarik en-nedžat, Muessese Er-Risale, Bejrut, Dar El-Furkan, Amman, 1984, sv. 4, str. 1504; Muhammed Zahid el-Kevseri, Husn et-tekadi fi sire el-Imam Ebi Jusuf el-Kadi, El-Mektebe El-Ezherijje li et-turas, Kairo, 2002; Salim Öğüt, EBÛ YÛSUF, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, Istanbul, 1994, sv. 10, str. 260-265; Zafar Ishaq Ansari, The Early Development of Islamic Fiqh in Kufah with Special Reference to the Works of Abu Yusuf and Shaybani, doktorska teza, odbranjena na: McGill University, Montreal, 1966; Joseph Schacht, The Origins of Muhammadan Jurisprudence, Oxford University Press, London, 1975, str. 294-301 (passim), 301-306; Muhammed Isam Šebaru, Kadi el-kudat fi el-islam, Dar En-Nehda el-arebijje, Bejrut, 1992, str. 151-161; Subhi el-Himsani, Kadi kudat Bagdad ve eseruhu fi el-fikh el-islamijj, Medželle El-Medžme' el-ilmijj el-arebijj, 1965, sv. 40, br. 1, str. 117-136.

Keywords & Tags

Islam, sunnet, hadis, iman, islamska predavanja, islamska civilizacija, islamska kultura, propisi, rukja, ehlu sunnet, salavat, idžtihad, predavanja, Allah, Poslanik, poslanik Muhammed, predaja, enciklopedija hadisa, Buharija, Muslim, Ebu Davud, Ibn Madže, Tirmizi, Darekutni, Nesai, Taberani, Malik, Bezzar, Darimi, Nevevi, Kenan Musić, Šefik Kurdić, Bejheki, muharrem, rebiul evel, rođenje poslanika, hazreti, sahih, hasen, daif, lanac prenosilaca, Ebu Hurejre, kurtubi, hanefijski, mezheb, šafijski, malik, hanbel, mehr, nafaka, farz kifaje, fatima, fetva, fikh, hafiz, halifa, Ebu bekr, Alija, Omer, Ibn Hadžer, hatib, hidžab, hilafet, hudejbija, uhud, hendek, ibadet, ibadije, iblis, ibn Tejmijje, akaid, akida, ahlak, moral, povijest islama, sira, kiraet, tedžvid, dove, mevlud, sedmina, tabut, haram, halal, menhedž, sufije, selefizam, hajz, nifas, istihaza, žena islam, hurije, bedr, bejat, kaba, bejtul mal, abasije, emevije, adl, arefat, mikat, ihram, umra, asgab, džebrail, mikail, munkir, nekir, israfil, sudnji dan, predznaci, daija, vaz, dawa, derviš, mekasid, matudiri, ešarije, medina, mekka, mekasid, mešhur, nesh, metn, ravija, rivajet, mihrab, muhadis, muhkem, murted, mustahredž, mutezile, tabiin, tahavija, taberi, taklid, džihad, talak, razvod, belag, teologija, tesavvuf, tespih, tevhid, kijas, masleha, Ibrahim, Isa, Musa, Tevrat, Indžil, džini, šejtan, iddet,idžaz, temettu, ilham, ilm, kelam, šiije, ismailije, sunije, ehlu, istigfar, tevba, itikaf, kefaret, objava, jasin, ašura, hadisi kudsijj, gajb, kafir, sijase, zamahšeri, adabi, mubarek, islamizam, hatma, Kur'an, tefsir prevod, sura, ajet, harf, tefsir, prevod Kur'ana, Besim Korkut, Ibn Kesir, komentar Kur'ana, tumačenje Kur'ana, Enes Karić, Endelusi, Ibn Džuzejj, vrte tefsira, racionalni tefsir, tradicionalni tefsir, sufijski tefsir, amme džuz, transkripcija, ilmihal, abdest, tejemum, gusul, džunub, namaz, farz, sastavni dijelovi namaza, uvjeti za namaz, sahibi uzur, džemat, mujezin, ezan, ikamet, teravija, teravih, noćni namaz, sabah, podne, ikindija, akšam, jacija, rekat, sedžda, selam, početni tekbir, bajram, kurban bajram, ramazan, napaštanje, fidja, post, iftar, sehur, imsak, sadekatu fitr, vitre, zekat, nijjet, nafile, hutba, hadž, kurban, akika, dženaza, imanski šarti, šehadet, muslimani, kunut dova, zikr, zuhd, nefs, nikah, islamske nauke, Gazali, rječnik, pojmovnik, naklanjavanje, sehvi sedžda, feraiz, nasljedno pravo, sekte, grijeh, grijesi, sadaka, bereket, šerijat, šerijatsko, mubah, mustehab, mukabela, lejletul bedr, lejletul kadr, hidžr, miradž, Allahova imena, Allahova svojstva, ahiret, azab, kabur, mizan, hifz, mesela, Ibn Abbas, vakuf, kader, mushaf, Ebu Hanife, Rumi, iskušenje, Bog, Božije, dunjaluk, skraćivanje namaza, spajanje namaza, kijam, prvi uvjet, kibla, vaktija, din, džennet, džehenem, sifat, Rahman, vadžib, edeb, hadiske predaje, oprost grijeha, Preporod, Glasnik, Novi muallim, vazovi, Sulejman Bugari, Kenan Musić, Ammar bašić, Izet Čamdžić, islamski video, audio predavanja, mekam, tevhid, hikaje, šerijatski brak, šerijatsko vjenčanje

Contact Us

Adress: Kovaci 36, 71000 Sarajevo Bosnia-Herzegovina

email: info@islam.ba

Uputstvo

O Platformi